געשיכטע נומער צװאַנציק: דריטער קלאַס
דאָס איז, אײגנטלעך, שױן נישט קײן געשיכטע, נאָר גלאַט אַ
שמועס, אַ פּאָר װערטער פֿאַרן געזעגענען זיך און אַן עצה פֿון אַ גוטן
פֿרײַנד.
האַלטנדיק בײַם צעשײדן זיך מיט אײַך, פֿרײַנד־לעזער, װילט זיך
מיר צום סוף, אױס דאַנקבאַרקײט, װאָס איר האָט אױסגעהערט פֿון מיר
אַזױ פֿיל געשיכטעס, אײַך מיט עפּעס־װאָס נוצלעך זײַן, זאָגן אײַך
עטלעכע װאַרעמע װערטער פֿון אַ פּראַקטישן מענטשן, פֿון אַ
קאָמיװאָיאַזשאָר. הערט מיך אױס און פֿאַרשרײַבט מײַנע װערטער.
אַז איר פֿאָרט אין באַן, געװײנטלעך אַ לענגערע שטרעקע, און איר
װילט װיסן, אַז איר פֿאָרט, דאָס הײסט, איר װילט הנאה האָבן פֿון אײַער
נסיעה, זאָלט איר אײַך נישט דערװעגן פֿאָרן נישט ערשטע, נישט צװײטע
קלאַס.
מילא, פֿון ערשטן קלאַס איז אָפּגערעדט. זאָל אײַך גאָט היטן! דאָס
הײסט, איך מײן נישט דאָס פֿאָרן. דאָס פֿאָרן אַלײן איז אין ערשטן קלאַס
אַפֿילו גאַנץ נישקשהדיק. װײך און געראַם און רײַך ― מיט אַלע
באַקװעמלעכקײטן. איך רײד נישט פֿונעם פֿאָרן. איך רײד פֿון די מענטשן, פֿון די
פּאַסאַזשירן. װאָס פֿאַר אַ טעם, פֿרעג איך אײַך, האָט דאָס פֿאַר אַ ייִדן
פֿאָרן אײנער אַלײן און נישט רײדן אַ װאָרט? איר קאָנט דאָך אַזױ חלילה
פֿאַרגעסן רײדן! און אַפֿילו אַז איר טרעפֿט שױן דאָרט אַמאָל אַ
פּאַסאַזשיר אײנמאָל אין אַ יובֿל, איז דאָס אָדער אַ גראָבער פּריץ מיט
געשװאָלענע באַקן, װי בײַ אַ טרובאַטש, װאָס שפּילט אױף אַ טראָמבאָן,
|
|
geshikhte numer tsvantsik: driter klas
dos iz, eygntlekh, shoyn nisht keyn geshikhte, nor glat a
shmues, a por verter farn gezegenen zikh un an eytse fun a gutn
fraynd.
haltndik baym tsesheydn zikh mit aykh, fraynd-lezer, vilt zikh
mir tsum suf, oys dankbarkayt, vos ir hot oysgehert fun mir
azoy fil geshikhtes, aykh mit epes-vos nutslekh zayn, zogn aykh
etlekhe vareme verter fun a praktishn mentshn, fun a
komivoyazhor. hert mikh oys un farshraybt mayne verter.
az ir fort in ban, geveyntlekh a lengere shtreke, un ir
vilt visn, az ir fort, dos heyst, ir vilt hanoe hobn fun ayer
nesiye, zolt ir aykh nisht dervegn forn nisht ershte, nisht tsveyte
klas.
meyle, fun ershtn klas iz opgeredt. zol aykh got hitn! dos
heyst, ikh meyn nisht dos forn. dos forn aleyn iz in ershtn klas
afile gants nishkshhdik. veykh un geram un raykh ― mit ale
bakvemlekhkaytn. ikh reyd nisht funem forn. ikh reyd fun di mentshn, fun di
pasazhirn. vos far a tam, freg ikh aykh, hot dos far a yidn
forn eyner aleyn un nisht reydn a vort? ir kont dokh azoy kholile
fargesn reydn! un afile az ir treft shoyn dort amol a
pasazhir eynmol in a yoyvl, iz dos oder a grober porets mit
geshvolene bakn, vi bay a trubatsh, vos shpilt oyf a trombon,
|
געשיכטע נומער צװאַנציק: דריטער קלאַס
דאָס איז, אײגנטלעך, שױן נישט קײן געשיכטע, נאָר גלאַט אַ
שמועס, אַ פּאָר װערטער פֿאַרן געזעגענען זיך און אַן עצה פֿון אַ גוטן
פֿרײַנד.
האַלטנדיק בײַם צעשײדן זיך מיט אײַך, פֿרײַנד־לעזער, װילט זיך
מיר צום סוף, אױס דאַנקבאַרקײט, װאָס איר האָט אױסגעהערט פֿון מיר
אַזױ פֿיל געשיכטעס, אײַך מיט עפּעס־װאָס נוצלעך זײַן, זאָגן אײַך
עטלעכע װאַרעמע װערטער פֿון אַ פּראַקטישן מענטשן, פֿון אַ
קאָמיװאָיאַזשאָר. הערט מיך אױס און פֿאַרשרײַבט מײַנע װערטער.
אַז איר פֿאָרט אין באַן, געװײנטלעך אַ לענגערע שטרעקע, און איר
װילט װיסן, אַז איר פֿאָרט, דאָס הײסט, איר װילט הנאה האָבן פֿון אײַער
נסיעה, זאָלט איר אײַך נישט דערװעגן פֿאָרן נישט ערשטע, נישט צװײטע
קלאַס.
מילא, פֿון ערשטן קלאַס איז אָפּגערעדט. זאָל אײַך גאָט היטן! דאָס
הײסט, איך מײן נישט דאָס פֿאָרן. דאָס פֿאָרן אַלײן איז אין ערשטן קלאַס
אַפֿילו גאַנץ נישקשהדיק. װײך און געראַם און רײַך ― מיט אַלע
באַקװעמלעכקײטן. איך רײד נישט פֿונעם פֿאָרן. איך רײד פֿון די מענטשן, פֿון די
פּאַסאַזשירן. װאָס פֿאַר אַ טעם, פֿרעג איך אײַך, האָט דאָס פֿאַר אַ ייִדן
פֿאָרן אײנער אַלײן און נישט רײדן אַ װאָרט? איר קאָנט דאָך אַזױ חלילה
פֿאַרגעסן רײדן! און אַפֿילו אַז איר טרעפֿט שױן דאָרט אַמאָל אַ
פּאַסאַזשיר אײנמאָל אין אַ יובֿל, איז דאָס אָדער אַ גראָבער פּריץ מיט
געשװאָלענע באַקן, װי בײַ אַ טרובאַטש, װאָס שפּילט אױף אַ טראָמבאָן,
|