װעלװל גאַמבעטאַ
א
גאַמבעטאַ איז געװען אַ ייִד, װעלװל איז געװען אַ ייִד; גאַמבעטאַ
איז געװען אַ בלינדער אױף אײן אױג, װעלװל איז געװען אַ בלינדער אױף
אײן אױג; גאַמבעטאַ איז געװען אַן אַדװאָקאַט, װעלװל איז געװען אַן
אַדװאָקאַט. דער גאַנצער חסרון איז, װאָס יענער גאַמבעטאַ איז געזעסן
אין פּאַריז, און דער גאַמבעטאַ ― אין כּתרילעװקע. און אפֿשר איז דאָס
נאָר אַ מעלה, נישט קײן חסרון? װאָרעם לאָמיר זיך נישט נאַרן, װאָס
װאָלט געטאָן, למשל, דער פּאַריזער גאַמבעטאַ אין כּתרילעװקע? און
װאָס װאָלט געטאָן דער כּתרילעװקער גאַמבעטאַ אין פּאַריז? אַ סך גלײַכער,
װאָס דער פּאַריזער גאַמבעטאַ איז געבליבן זיצן אין פּאַריז, און דער
כּתרילעװקער גאַמבעטאַ איז געבליבן זיצן אין כּתרילעװקע און זיצט
דאָרט אפֿשר עד־היום־הזה.
ערשטנס, האָט ער בײַ אונדז אַ נאָמען פֿון דעם גרעסטן קאָפּ־מענטש;
ער זאָל נישט זײַן קײן ייִד, װאָלט ער געװען, זאָגט מען, אַ מיניסטער;
און מיר דאַכט זיך, אַז ס'איז אַ סך געזינטער, אַז מע זאָגט אױף אַ מענטשן,
אַז ער װאָלט געקאָנט זײַן, אײדער אַז ער איז שױן, װאָרעם אַז יענער איז
שױן, איז ער שױן, און דער װאָס איז נאָך נישט, קאָן נאָך זײַן; ער
האָט ביד, הײסט ער... והשנית, האָט ער בײַ אונדז שײן פּרנסה און
דװקא בכּבֿוד. דאָס הײסט, נישט אַלעמאָל בכּבֿוד, װאָרעם אַ מאָל מאַכט
זיך, מע האָט בזיונות אױך, נאָר מיט װעמען מאַכט זיך נישט קײן בזיונות?
װער קאָן זיך דאָס באַרימען, אַז ער האָט אױף זײַן לעבן נישט געהאַט קײן
אומכּבֿוד? װוּ איז דאָס דער חכם און דער בריה, װאָס קאָן מאַכן אַזױ,
אַז ער זאָל קײנמאָל פֿון קײנעם קײן בזיון נישט האָבן? איך רײד שױן
|
|
velvl gambeta
#
gambeta iz geven a yid, velvl iz geven a yid; gambeta
iz geven a blinder oyf eyn oyg, velvl iz geven a blinder oyf
eyn oyg; gambeta iz geven an advokat, velvl iz geven an
advokat. der gantser khesorn iz, vos yener gambeta iz gezesn
in pariz, un der gambeta ― in KTrilevke. un efsher iz dos
nor a mayle, nisht keyn khesorn? vorem lomir zikh nisht narn, vos
volt geton, lemoshl, der parizer gambeta in KTrilevke? un
vos volt geton der KTrilevker gambeta in pariz? a sakh glaykher,
vos der parizer gambeta iz geblibn zitsn in pariz, un der
KTrilevker gambeta iz geblibn zitsn in KTrilevke un zitst
dort efsher ed-hyum-hzh.
ershtns, hot er bay undz a nomen fun dem grestn kop-mentsh;
er zol nisht zayn keyn yid, volt er geven, zogt men, a minister;
un mir dakht zikh, az s'iz a sakh gezinter, az me zogt oyf a mentshn,
az er volt gekont zayn, eyder az er iz shoyn, vorem az yener iz
shoyn, iz er shoyn, un der vos iz nokh nisht, kon nokh zayn; er
hot beyad, heyst er... vehasheynes, hot er bay undz sheyn parnose un
davke bekoved. dos heyst, nisht alemol bekoved, vorem a mol makht
zikh, me hot bizyoynes oykh, nor mit vemen makht zikh nisht keyn bizyoynes?
ver kon zikh dos barimen, az er hot oyf zayn lebn nisht gehat keyn
umkoved? vu iz dos der khokhem un der berye, vos kon makhn azoy,
az er zol keynmol fun keynem keyn bizoyen nisht hobn? ikh reyd shoyn
|
װעלװל גאַמבעטאַ
א
גאַמבעטאַ איז געװען אַ ייִד, װעלװל איז געװען אַ ייִד; גאַמבעטאַ
איז געװען אַ בלינדער אױף אײן אױג, װעלװל איז געװען אַ בלינדער אױף
אײן אױג; גאַמבעטאַ איז געװען אַן אַדװאָקאַט, װעלװל איז געװען אַן
אַדװאָקאַט. דער גאַנצער חסרון איז, װאָס יענער גאַמבעטאַ איז געזעסן
אין פּאַריז, און דער גאַמבעטאַ ― אין כּתרילעװקע. און אפֿשר איז דאָס
נאָר אַ מעלה, נישט קײן חסרון? װאָרעם לאָמיר זיך נישט נאַרן, װאָס
װאָלט געטאָן, למשל, דער פּאַריזער גאַמבעטאַ אין כּתרילעװקע? און
װאָס װאָלט געטאָן דער כּתרילעװקער גאַמבעטאַ אין פּאַריז? אַ סך גלײַכער,
װאָס דער פּאַריזער גאַמבעטאַ איז געבליבן זיצן אין פּאַריז, און דער
כּתרילעװקער גאַמבעטאַ איז געבליבן זיצן אין כּתרילעװקע און זיצט
דאָרט אפֿשר עד־היום־הזה.
ערשטנס, האָט ער בײַ אונדז אַ נאָמען פֿון דעם גרעסטן קאָפּ־מענטש;
ער זאָל נישט זײַן קײן ייִד, װאָלט ער געװען, זאָגט מען, אַ מיניסטער;
און מיר דאַכט זיך, אַז ס'איז אַ סך געזינטער, אַז מע זאָגט אױף אַ מענטשן,
אַז ער װאָלט געקאָנט זײַן, אײדער אַז ער איז שױן, װאָרעם אַז יענער איז
שױן, איז ער שױן, און דער װאָס איז נאָך נישט, קאָן נאָך זײַן; ער
האָט ביד, הײסט ער... והשנית, האָט ער בײַ אונדז שײן פּרנסה און
דװקא בכּבֿוד. דאָס הײסט, נישט אַלעמאָל בכּבֿוד, װאָרעם אַ מאָל מאַכט
זיך, מע האָט בזיונות אױך, נאָר מיט װעמען מאַכט זיך נישט קײן בזיונות?
װער קאָן זיך דאָס באַרימען, אַז ער האָט אױף זײַן לעבן נישט געהאַט קײן
אומכּבֿוד? װוּ איז דאָס דער חכם און דער בריה, װאָס קאָן מאַכן אַזױ,
אַז ער זאָל קײנמאָל פֿון קײנעם קײן בזיון נישט האָבן? איך רײד שױן
|