ל″ג־בעמר
א
― אַנו, קומט נאָר אַהער, קינדער, איך באַדאַרף אײַך עפּעס זאָגן
אַ נײַס! ― אַזױ רופֿט זיך אָן צו אונדז אַ טאָג פֿאַר ל″ג־בעומר דער
רבי רב יודל מלאך־המװת, און מיר שטעלן אױף מױל און אױערן, װאָס
װעט אונדז עפּעס דער רבי זאָגן פֿאַר אַ „נײַס“?
איך זע, װײַסע חבֿרהניקעס, אַז איר װילט, איך זאָל אײַך דאָ
אָפּמאָלן מײַן רבין, װאָס פֿאַר אַ פּנים ער האָט ― טו איך אײַך צוליב;
נאָר בתּנאַי, איר זאָלט מיך ניט קװעטשן, פֿאַרװאָס מען האָט אים גערופֿן
מיטן נאָמען „מלאך־המות“. אַ קלוג ייִנגעלע װעט זיך אַלײן שטױסן פֿאַר
װאָס: מחמת מיר האָבן פֿאַר אים מורא געהאַט, װי פֿאַר אַ מלאך־המװת.
װעט איר דאָך פֿרעגן: פֿאַרװאָס האָבן מיר פֿאַר אים מורא
געהאַט, װי פֿאַר אַ מלאך־המװת? מחמת ער פֿלעגט אונדז שמײַסן מיט
אײַזערנע ריטער ביז בלוט זאָל גײן. אַי, פֿאַרװאָס האָט ער אונדז
געשמיסן מיט אײַזערנע ריטער ביז בלוט זאָל גײן, ― מסתּמא האָבן מיר
פֿאַרדינט; מיר האָבן ניט געװאָלט לערנען... למאַי האָבן מיר ניט
געװאָלט לערנען, מסתּמא זײַנען מיר געװען גרױסע שקצים... הקיצור,
ס'איז דאָך אַ מעשׂה אָן אַ סוף ― מע האָט אים גערופֿן „רב יודל
מלאך־המװת“, און זײַט זיכער, אַז ער האָט דעם נאָמען פֿאַרדינט כּשר, כאָטש
אױסזען האָט ער אױסגעזען דװקא ניט װי אַ מלאך־המװת: אַ קלײנס,
אַ נידעריקס, אַ טרוקנס, װי אַ גרוגרת דרבי צדוק, װי אַ פֿײַג הײסט
דאָס; דאָס פּנים טונקל־גרין־געלבלעך, װי אַ פֿאַראַיאָריקער לולבֿ, און
געקנײטשט, װי אַ מצה־שמורה; די באַקן אײַנגעפֿאַלן; אַ בערדל
קױם־קױם װאָס סע שפּראָצט, אי דאָס ― נאָר ערטערװײַז; אַ נאָז, זעט איר,
|
|
l″g-bemr
#
― anu, kumt nor aher, kinder, ikh badarf aykh epes zogn
a nays! ― azoy ruft zikh on tsu undz a tog far l″g-beumr der
rebi reb yudl ml#kh-hmoves, un mir shteln oyf moyl un oyern, vos
vet undz epes der rebi zogn far a "nays''?
ikh ze, vayse khevrenikes, az ir vilt, ikh zol aykh do
opmoln mayn rebn, vos far a ponem er hot ― tu ikh aykh tsulib;
nor bitnay, ir zolt mikh nit kvetshn, farvos men hot im gerufn
mitn nomen "molekh-hmuT''. a klug yingele vet zikh aleyn shtoysn far
vos: makhmes mir hobn far im moyre gehat, vi far a ml#kh-hmoves.
vet ir dokh fregn: farvos hobn mir far im moyre
gehat, vi far a ml#kh-hmoves? makhmes er flegt undz shmaysn mit
ayzerne riter biz blut zol geyn. ay, farvos hot er undz
geshmisn mit ayzerne riter biz blut zol geyn, ― mistome hobn mir
fardint; mir hobn nit gevolt lernen... lemay hobn mir nit
gevolt lernen, mistome zaynen mir geven groyse shkotsem... hakitser,
s'iz dokh a mayse on a suf ― me hot im gerufn "reb yudl
ml#kh-hmoves'', un zayt zikher, az er hot dem nomen fardint kosher, khotsh
oyszen hot er oysgezen davke nit vi a ml#kh-hmoves: a kleyns,
a nideriks, a trukns, vi a grugrT drbi Tsodek, vi a fayg heyst
dos; dos ponem tunkl-grin-gelblekh, vi a farayoriker lulev, un
gekneytsht, vi a mtsh-shmurh; di bakn ayngefaln; a berdl
koym-koym vos se shprotst, i dos ― nor ertervayz; a noz, zet ir,
|
ל″ג־בעמר
א
― אַנו, קומט נאָר אַהער, קינדער, איך באַדאַרף אײַך עפּעס זאָגן
אַ נײַס! ― אַזױ רופֿט זיך אָן צו אונדז אַ טאָג פֿאַר ל″ג־בעומר דער
רבי רב יודל מלאך־המװת, און מיר שטעלן אױף מױל און אױערן, װאָס
װעט אונדז עפּעס דער רבי זאָגן פֿאַר אַ „נײַס“?
איך זע, װײַסע חבֿרהניקעס, אַז איר װילט, איך זאָל אײַך דאָ
אָפּמאָלן מײַן רבין, װאָס פֿאַר אַ פּנים ער האָט ― טו איך אײַך צוליב;
נאָר בתּנאַי, איר זאָלט מיך ניט קװעטשן, פֿאַרװאָס מען האָט אים גערופֿן
מיטן נאָמען „מלאך־המות“. אַ קלוג ייִנגעלע װעט זיך אַלײן שטױסן פֿאַר
װאָס: מחמת מיר האָבן פֿאַר אים מורא געהאַט, װי פֿאַר אַ מלאך־המװת.
װעט איר דאָך פֿרעגן: <<פֿאַרװאָס>> האָבן מיר פֿאַר אים מורא
געהאַט, װי פֿאַר אַ מלאך־המװת? מחמת ער פֿלעגט אונדז שמײַסן מיט
אײַזערנע ריטער ביז בלוט זאָל גײן. אַי, פֿאַרװאָס האָט ער אונדז
געשמיסן מיט אײַזערנע ריטער ביז בלוט זאָל גײן, ― מסתּמא האָבן מיר
פֿאַרדינט; מיר האָבן ניט געװאָלט לערנען... למאַי האָבן מיר ניט
געװאָלט לערנען, מסתּמא זײַנען מיר געװען גרױסע שקצים... הקיצור,
ס'איז דאָך אַ מעשׂה אָן אַ סוף ― מע האָט אים גערופֿן „רב יודל
מלאך־המװת“, און זײַט זיכער, אַז ער האָט דעם נאָמען פֿאַרדינט כּשר, כאָטש
אױסזען האָט ער אױסגעזען דװקא ניט װי אַ מלאך־המװת: אַ קלײנס,
אַ נידעריקס, אַ טרוקנס, װי אַ גרוגרת דרבי צדוק, װי אַ פֿײַג הײסט
דאָס; דאָס פּנים טונקל־גרין־געלבלעך, װי אַ פֿאַראַיאָריקער לולבֿ, און
געקנײטשט, װי אַ מצה־שמורה; די באַקן אײַנגעפֿאַלן; אַ בערדל
קױם־קױם װאָס סע שפּראָצט, אי דאָס ― נאָר ערטערװײַז; אַ נאָז, זעט איר,
|