צער בעלי־הײם (געדאַנקען פֿון אַ נאַריש ייִנגל)
א
― זאָלסט זײַן אַ װױל ייִנגעלע, װאָלטסטו אונדז געהאָלפֿן אָנרײַבן
כרײן, ביז מיר װעלן פֿאַרטיק װערן מיט די פֿיש לכּבֿוד דעם הײליקן
יום־טובֿ.
אַזױ מאַכט צו מיר די מאַמע ערבֿ שבֿועות נאָך האַלבן טאָג. און
אינאײנעם מיט דער קעכין שאָבט זי די פֿיש צו דער מילכיקער סעודה,
נאָך לעבעדיקע, נאָך צאַפּלדיקע פֿיש, װאָס אַז מע האָט זײ אַרײַנגעלײגט
אין אַ שיסל, אַ גרױסע לײמענע געגלײזטע שיסל מיט װאַסער, האָבן זײ
זיך נאָך געװאָרפֿן.
מער פֿון אַלע האָט זיך געװאָרפֿן אַ קלײן קאָרעסל נעבעך מיט אַ
גרױס בײַכעלע, מיט אַ קײַלעכיק מײַלכל און מיט רױטע אײגעלעך. דאָס
דאָזיקע קאָרעסל האָט שטאַרק חשק געהאַט, אַ פּנים, צוריק אין טײַך
אַרײַן. האָט זיך עס געװאָרפֿן, געשפּרונגען פֿון שיסל אַרױס, געעפֿנט דאָס
מײַלכל, געפּאַטשט מיטן עקל און געשפּריצט מיר דאָס װאַסער גלײַך אין
פּנים אַרײַן: „ייִנגעלע, ראַטעװע מיך!... ראַטעװע מיך!“...
איך װיש־אױס דאָס פּנים און נעם זיך צו דער אַרבעט, רײַבן כרײן
אױף יום־טובֿ, און טראַכט מיר: „אָרעם קאָרעסל װאָס דו ביסט! איך קאָן
דיר גאָרנישט טאָן... אָט װעט מען דיך נעמען צו דער אַרבעט: מע װעט
דיך אָפּשאָבן, װעט מען דיך אױפֿטרענען דאָס בײַכעלע, אױסטרײַבערן די
קישקעלעך. נאָכדעם װעט מען דיך צעשנײַדן אױף שטיקלעך, אַרײַנלײגן
|
|
tsar beli-heym (gedanken fun a narish yingl)
#
― zolst zayn a voyl yingele, voltstu undz geholfn onraybn
khreyn, biz mir veln fartik vern mit di fish lekoved dem heylikn
yum-tuv.
azoy makht tsu mir di mame orev shvues nokh halbn tog. un
in#eynem mit der kekhin shobt zi di fish tsu der milkhiker sude,
nokh lebedike, nokh tsapldike fish, vos az me hot zey arayngeleygt
in a shisl, a groyse leymene gegleyzte shisl mit vaser, hobn zey
zikh nokh gevorfn.
mer fun ale hot zikh gevorfn a kleyn koresl nebekh mit a
groys baykhele, mit a kaylekhik maylkhl un mit royte eygelekh. dos
dozike koresl hot shtark kheyshek gehat, a ponem, tsurik in taykh
arayn. hot zikh es gevorfn, geshprungen fun shisl aroys, geefnt dos
maylkhl, gepatsht mitn ekl un geshpritst mir dos vaser glaykh in
ponem arayn: "yingele, rateve mikh!... rateve mikh!''...
ikh vish-oys dos ponem un nem zikh tsu der arbet, raybn khreyn
oyf yum-tuv, un trakht mir: "orem koresl vos du bist! ikh kon
dir gornisht ton... ot vet men dikh nemen tsu der arbet: me vet
dikh opshobn, vet men dikh oyftrenen dos baykhele, oystraybern di
kishkelekh. nokhdem vet men dikh tseshnaydn oyf shtiklekh, araynleygn
|
צער בעלי־הײם (געדאַנקען פֿון אַ נאַריש ייִנגל)
א
― זאָלסט זײַן אַ װױל ייִנגעלע, װאָלטסטו אונדז געהאָלפֿן אָנרײַבן
כרײן, ביז מיר װעלן פֿאַרטיק װערן מיט די פֿיש לכּבֿוד דעם הײליקן
יום־טובֿ.
אַזױ מאַכט צו מיר די מאַמע ערבֿ שבֿועות נאָך האַלבן טאָג. און
אינאײנעם מיט דער קעכין שאָבט זי די פֿיש צו דער מילכיקער סעודה,
נאָך לעבעדיקע, נאָך צאַפּלדיקע פֿיש, װאָס אַז מע האָט זײ אַרײַנגעלײגט
אין אַ שיסל, אַ גרױסע לײמענע געגלײזטע שיסל מיט װאַסער, האָבן זײ
זיך נאָך געװאָרפֿן.
מער פֿון אַלע האָט זיך געװאָרפֿן אַ קלײן קאָרעסל נעבעך מיט אַ
גרױס בײַכעלע, מיט אַ קײַלעכיק מײַלכל און מיט רױטע אײגעלעך. דאָס
דאָזיקע קאָרעסל האָט שטאַרק חשק געהאַט, אַ פּנים, צוריק אין טײַך
אַרײַן. האָט זיך עס געװאָרפֿן, געשפּרונגען פֿון שיסל אַרױס, געעפֿנט דאָס
מײַלכל, געפּאַטשט מיטן עקל און געשפּריצט מיר דאָס װאַסער גלײַך אין
פּנים אַרײַן: „ייִנגעלע, ראַטעװע מיך!... ראַטעװע מיך!“...
איך װיש־אױס דאָס פּנים און נעם זיך צו דער אַרבעט, רײַבן כרײן
אױף יום־טובֿ, און טראַכט מיר: „אָרעם קאָרעסל װאָס דו ביסט! איך קאָן
דיר גאָרנישט טאָן... אָט װעט מען דיך נעמען צו דער אַרבעט: מע װעט
דיך אָפּשאָבן, װעט מען דיך אױפֿטרענען דאָס בײַכעלע, אױסטרײַבערן די
קישקעלעך. נאָכדעם װעט מען דיך צעשנײַדן אױף שטיקלעך, אַרײַנלײגן
|