אין שטורעם
אין שטורעם: אַ ראָמאַן אין צװײ טײלן
געשריבן אין יאָר 1907
קאַפּיטל 1.
דרײַ פֿאַרשײדענע פּסחן האָט מען צוגעגרײט אינעם הױז נומער 13,
װאָס אױף װאַסילטשיקאָװער גאַס.
דאָס הײסט, דער פּסח איז אײנער, די מצות, דער מרור, די הגדה
― אַלץ, אַלץ די זעלבע, נאָר די אַרט צוגרײטן, דאָס פֿאַרברײטן, דאָס
ריכטן זיך איז נישט אומעטום גלײַך. װײַל די מענטשן, װאָס אינעם
הױז נומער 13 אױף װאַסילטשיקאָװער גאַס, זײַנען פֿאַרשײדענע מענטשן
מיט פֿאַרשײדענע כאַראַקטערן, מיט פֿאַרשײדענע מײנונגען.
דרײַ זײַנען זײ דאָ אינעם הױז נומער 13, װאָס אױף
װאַסילטשיקאָװער גאַס, און יעדער פֿון די דרײַ מײנט, אַז נאָר זײַן גאָט איז אמת,
אַז נאָר זײַן מײנונג און ריכטיק און אַז נאָר צוליב אים איז באַשאַפֿן
געװאָרן אָט דאָס װעלטל.
אפֿשר מײנט איר, אַז די דרײַ זײַנען מענטשן פֿון פֿאַרשײדענע
גלױבנס, פֿון פֿאַרשײדענע עלטערן און פֿון פֿאַרשײדענע לענדער?
חלילה! אַלע דרײַ גלײבן אין אײן גאָט, אַלע דרײַ קומען אַרױס
פֿון אײן ייִחוס און אַלע דרײַ געהערן צו אײן לאַנד.
דאָס זײַנען דרײַ רוסישע ייִדן, װעלכע דער פֿאַרפֿאַסער פֿון דעם
ראָמאַן האָט די ערע פֿאָרצושטעלן פֿאַר זײַנע לעזער: איציקל
שאָסטעפּאַל, סאָלאָמאָן סאַפֿראַנאָװיטש און
נחמיה דער שוסטער.
איציקל! ― דער נאָמען אַלײן זאָגט אײַך שױן, אַז דאָס דאַרף זײַן
אַ ייִד פֿון דער אַלטער װעלט, אַ ייִד, װאָס האַנדלט מיט װאַלד, מיט
גוראַלניעס, מיט ברױט, מיט פּאָדראַדן; אָדער ער האָט אַ שאַרפֿע קראָם,
אַ מאַנופֿאַקטור־געשעפֿט, אָדער אַ פֿאַבריק פֿון גלאָזװאַרג; אָדער ער
שטעלט צו פּראָװיאַנט אין די טורמעס מיט די קאַזאַרמעס, טײלט זיך
מיטן סמאָטריטעל און מיט די אינטענדאַנטן אױף דער האַלב און
|
|
in shturem
in shturem: a roman in tsvey teyln
geshribn in yor 1907
kapitl 1.
dray farsheydene peysekhn hot men tsugegreyt inem hoyz numer 13,
vos oyf vasiltshikover gas.
dos heyst, der peysekh iz eyner, di matses, der morer, di hagode
― alts, alts di zelbe, nor di art tsugreytn, dos farbreytn, dos
rikhtn zikh iz nisht umetum glaykh. vayl di mentshn, vos inem
hoyz numer 13 oyf vasiltshikover gas, zaynen farsheydene mentshn
mit farsheydene kharaktern, mit farsheydene meynungen.
dray zaynen zey do inem hoyz numer 13, vos oyf
vasiltshikover gas, un yeder fun di dray meynt, az nor zayn got iz emes,
az nor zayn meynung un rikhtik un az nor tsulib im iz bashafn
gevorn ot dos veltl.
efsher meynt ir, az di dray zaynen mentshn fun farsheydene
gloybns, fun farsheydene eltern un fun farsheydene lender?
kholile! ale dray gleybn in eyn got, ale dray kumen aroys
fun eyn yikhes un ale dray gehern tsu eyn land.
dos zaynen dray rusishe yidn, velkhe der farfaser fun dem
roman hot di ere fortsushteln far zayne lezer: itsikl
shostepal, solomon safranovitsh un
Nekhemye der shuster.
itsikl! ― der nomen aleyn zogt aykh shoyn, az dos darf zayn
a yid fun der alter velt, a yid, vos handlt mit vald, mit
guralnyes, mit broyt, mit podradn; oder er hot a sharfe krom,
a manufaktur-gesheft, oder a fabrik fun glozvarg; oder er
shtelt tsu provyant in di turmes mit di kazarmes, teylt zikh
mitn smotritel un mit di intendantn oyf der halb un
|
אין שטורעם
אין שטורעם: אַ ראָמאַן אין צװײ טײלן
געשריבן אין יאָר 1907
קאַפּיטל 1.
דרײַ פֿאַרשײדענע פּסחן האָט מען צוגעגרײט אינעם הױז נומער 13,
װאָס אױף װאַסילטשיקאָװער גאַס.
דאָס הײסט, דער פּסח איז אײנער, די מצות, דער מרור, די הגדה
― אַלץ, אַלץ די זעלבע, נאָר די אַרט צוגרײטן, דאָס פֿאַרברײטן, דאָס
ריכטן זיך איז נישט אומעטום גלײַך. װײַל די מענטשן, װאָס אינעם
הױז נומער 13 אױף װאַסילטשיקאָװער גאַס, זײַנען פֿאַרשײדענע מענטשן
מיט פֿאַרשײדענע כאַראַקטערן, מיט פֿאַרשײדענע מײנונגען.
דרײַ זײַנען זײ דאָ אינעם הױז נומער 13, װאָס אױף
װאַסילטשיקאָװער גאַס, און יעדער פֿון די דרײַ מײנט, אַז נאָר <<זײַן>> גאָט איז אמת,
אַז נאָר <<זײַן>> מײנונג און ריכטיק און אַז נאָר צוליב אים איז באַשאַפֿן
געװאָרן אָט דאָס װעלטל.
אפֿשר מײנט איר, אַז די דרײַ זײַנען מענטשן פֿון פֿאַרשײדענע
גלױבנס, פֿון פֿאַרשײדענע עלטערן און פֿון פֿאַרשײדענע לענדער?
חלילה! אַלע דרײַ גלײבן אין אײן גאָט, אַלע דרײַ קומען אַרױס
פֿון אײן ייִחוס און אַלע דרײַ געהערן צו אײן לאַנד.
דאָס זײַנען דרײַ רוסישע ייִדן, װעלכע דער פֿאַרפֿאַסער פֿון דעם
ראָמאַן האָט די ערע פֿאָרצושטעלן פֿאַר זײַנע לעזער: <<איציקל>>
<<שאָסטעפּאַל, סאָלאָמאָן סאַפֿראַנאָװיטש>> און
<<נחמיה דער שוסטער>>.
איציקל! ― דער נאָמען אַלײן זאָגט אײַך שױן, אַז דאָס דאַרף זײַן
אַ ייִד פֿון דער אַלטער װעלט, אַ ייִד, װאָס האַנדלט מיט װאַלד, מיט
גוראַלניעס, מיט ברױט, מיט פּאָדראַדן; אָדער ער האָט אַ שאַרפֿע קראָם,
אַ מאַנופֿאַקטור־געשעפֿט, אָדער אַ פֿאַבריק פֿון גלאָזװאַרג; אָדער ער
שטעלט צו פּראָװיאַנט אין די טורמעס מיט די קאַזאַרמעס, טײלט זיך
מיטן סמאָטריטעל און מיט די אינטענדאַנטן אױף דער האַלב און
|