אַ גליקלעכע רײַזע
אַ בילד אין אײן אַקט
די פּאַרשױנען:
דער װעג ― אַ יונגער־מאַנטשיק, נאָר־װאָס פֿון אונטער
דער חופּה.
דער פֿרײַנד ― זײַנער אַן אמתער גוטער פֿרײַנד.
דער טאָג ― ניט קײן פֿרײַנד, ניט קײן פֿײַנט אַ נעכטיקער טאָג,
די יודישע צוקונפֿט ― אַ ציוניסט.
דאָס יודישע װאָרט ― אַן עזות־מחוצף פּנים.
װאַרשע ― אַן אױסגעשלײערט װײַבל.
װילנע ― אַ ליטװאַטשקע.
דאָס פֿאָלק ― אַ פּראָסטער מענטש, זעט אױס אַ
בעל־מלאָכה, פֿאַרשטײט ניט קײן אַנדער שפּראַך,
אַחוץ זשאַרגאָן.
די געשיכטע קומט פֿאָר דעם 1טן אױגוסט 1905טן יאָר אױפֿן באַנהױף.
דער װעג: שטײט אָנגעטאָן מיט אַ רײַזעטאַש איבער די
פּלײצעס. ― אױף דער ערד ליגן אָנגעװאָרפֿן טשעמאָדאַנעס, פּעקלעך,
ביכער, צײַטונגען, כּתבֿים, פּאַפּיר און פּענעס גאַנצע בערג. ― דער
עולם שטײט און מען װאַרט, אַז עמעצער זאָל שױן עפּעס אָנהײבן.
װילנע שטײט נעבן װאַרשע און מאַכט איר צו רעכט דעם
שלײער, עס זאָלן זיך ניט אַרױסזען צו פֿיל די אײגענע האָר. דאָס
פֿאָלק קוקט אַרום און װיל האָרכן אַ גוט װאָרט.
דער פֿרײַנד: (הוסט זיך אָפּ) רבותי! עס איז געשען אַ געשעעניש בײַ
אונדז; אין אונדזער ליטעראַריש געזינדל, אין אונדזער קלײן ייִדיש װעלטל:
|
|
a gliklekhe rayze
a bild in eyn akt
di parshoynen:
der veg ― a yunger-mantshik, nor-vos fun unter
der khupe.
der fraynd ― zayner an emeser guter fraynd.
der tog ― nit keyn fraynd, nit keyn faynt a nekhtiker tog,
di yudishe tsukunft ― a tsyunist.
dos yudishe vort ― an ezuT-mekhutsef ponem.
varshe ― an oysgeshleyert vaybl.
vilne ― a litvatshke.
dos folk ― a proster mentsh, zet oys a
balmelokhe, farshteyt nit keyn ander shprakh,
akhuts zhargon.
di geshikhte kumt for dem 1tn oygust 1905tn yor oyfn banhoyf.
der veg: shteyt ongeton mit a rayzetash iber di
pleytses. ― oyf der erd lign ongevorfn tshemodanes, peklekh,
bikher, tsaytungen, ksovem, papir un penes gantse berg. ― der
oylem shteyt un men vart, az emetser zol shoyn epes onheybn.
vilne shteyt nebn varshe un makht ir tsu rekht dem
shleyer, es zoln zikh nit aroyszen tsu fil di eygene hor. dos
folk kukt arum un vil horkhn a gut vort.
der fraynd: (hust zikh op) raboysay! es iz geshen a gesheenish bay
undz; in undzer literarish gezindl, in undzer kleyn yidish veltl:
|
אַ גליקלעכע רײַזע
אַ בילד אין אײן אַקט
די פּאַרשױנען:
<<דער װעג>> ― אַ יונגער־מאַנטשיק, נאָר־װאָס פֿון אונטער
דער חופּה.
<<דער פֿרײַנד>> ― זײַנער אַן אמתער גוטער פֿרײַנד.
<<דער טאָג>> ― ניט קײן פֿרײַנד, ניט קײן פֿײַנט אַ נעכטיקער טאָג,
<<די יודישע צוקונפֿט>> ― אַ ציוניסט.
<<דאָס יודישע װאָרט>> ― אַן עזות־מחוצף פּנים.
<<װאַרשע>> ― אַן אױסגעשלײערט װײַבל.
<<װילנע>> ― אַ ליטװאַטשקע.
<<דאָס פֿאָלק>> ― אַ פּראָסטער מענטש, זעט אױס אַ
בעל־מלאָכה, פֿאַרשטײט ניט קײן אַנדער שפּראַך,
אַחוץ זשאַרגאָן.
די געשיכטע קומט פֿאָר דעם 1טן אױגוסט 1905טן יאָר אױפֿן באַנהױף.
<<דער װעג>>: שטײט אָנגעטאָן מיט אַ רײַזעטאַש איבער די
פּלײצעס. ― אױף דער ערד ליגן אָנגעװאָרפֿן טשעמאָדאַנעס, פּעקלעך,
ביכער, צײַטונגען, כּתבֿים, פּאַפּיר און פּענעס גאַנצע בערג. ― דער
עולם שטײט און מען װאַרט, אַז עמעצער זאָל שױן עפּעס אָנהײבן.
<<װילנע>> שטײט נעבן <<װאַרשע>> און מאַכט איר צו רעכט דעם
שלײער, עס זאָלן זיך ניט אַרױסזען צו פֿיל די אײגענע האָר. דאָס
פֿאָלק קוקט אַרום און װיל האָרכן אַ גוט װאָרט.
<<דער פֿרײַנד>>: (הוסט זיך אָפּ) רבותי! עס איז געשען אַ געשעעניש בײַ
אונדז; אין אונדזער ליטעראַריש געזינדל, אין אונדזער קלײן ייִדיש װעלטל:
|