לײען בוך 15 זײַט 0036

פֿונעם  יאַריד                                                          37


אַ סך יאָרן אַרום האָט זײַן מאיר מעדװעדעװקער, װאָס איז   געװאָרן
נאָכדעם דער באַרימטער אַרטיסט  מ ע ד װ ע ד י ע װ ,  גענומען  און
האָט טאַקע, װי עס רעדט זיך, אױסגעביטן דאָס רענדל... כאָטש דאָס מוז
מען צוגעבן, אַז די מצװה פֿון כּבֿוד־אָבֿ האָט ער מקײם געװען, װי דער
בעסטער ייִד און אַפֿן שענסטן אַרט: ער האָט געקױפֿט פֿאַר זײַן אַלטן,
אָרעמען טאַטן אַן אײגענע דירה אין ראַקיטנע, האָט אים „אָפּגעשאָטן מיט
גאָלד“, געקומען צו אים אַלע זומער צו־גאַסט, געבראַכט מתּנות פֿאַר דער
גאַנצער משפּחה, און רב חײם דער רבֿ, װאָס האָט נישט געװוּסט, װאָס
פֿאַר אַ שפּיצל זײַן זון האָט אים אָפּגעטאָן, בכדי ער זאָל זיך קאָנען אָנ־
רופֿן „אַרטיסט אימפּעראַטאָרסקיך טעאַטראָװ“, האָט געהאַט אַ גליקלעכע
עלטער... נאָר מיר קערן זיך אום צוריק צו זײַן קינדהײט, בעת  מאירל
מעדװעדעװקער האָט גאָר ניט געװוּסט, און אַפֿילו ניט געחלומט, אַז  ער
װעט אַמאָל הײסן מיכאַיִל יעפֿימאָװיטש  מ ע ד װ ע ד י ע װ  און װעט
מרעיש־עולם זײַן און איבערקערן װעלטן.

9

פֿאַרלױרן  נאָך  אַ  חבֿר

מע טרײסלט באַרלעך און מע כאַפּט שמיץ ― מע לערנט זיך גנבֿענען ― תּשעה־
                    באָבֿ באַם גלח אין גאָרטן ― די עקזעקוציע

      עס איז קײן חידוש ניט, װאָס די צװײ חבֿרה־לײַט, מאיר מעדװעדעװ־
קער און שלום נחום װעװיקס, האָבן זיך צוגעבונדן אײנס צום אַנדערן
און געװאָרן נפֿש אַחת. עפּעס האָט זיך געפֿונען אַ מחותּנישאַפֿט צװישן
זײערע נשמות און אַ מין פֿאָרגעפֿיל, אַז עפּעס װעט פֿון זײ אַמאָל אױס־
װאַקסן. און זײער פֿאָרגעפֿיל האָט זײ ניט אינגאַנצן אָפּגענאַרט: אין אַ
יאָר צװאַנציק אַרום, אַז די צװײ האָבן זיך באַגעגנט (דאָס איז געװען
אין ביעלאָצערקאָװ, קיִעװער גובערניע, װי מיר װעלן דאָס װײַטער זען),
איז אײנער שױן געװען אַ באַרימטער אַרטיסט  מ ע ד װ ע ד י ע װ ,
און דער אַנדערער האָט שױן געשריבן פֿעליעטאָנען  אינעם  „אידישען
פֿאָלקסבלאַט“ אונטערן נאָמען  ש ל ו ם ־ ע ל י כ ם.
      נאָר מיר קערן זיך אום װידער אַמאָל צו זײער קינדהײט, װען אײ־
נער האָט נאָר געהײסן מאירל מעדװעדעװקער, און דער  אַנדערער ―
שלום נחום װעװיקס, און זײ האָבן נאָך שפּאַצירט איבער װאָראָנקאָװער
גאַסן באָרװעס גלײַך מיט אַלע בעל־הבתּישע ייִנגלעך. און מע מוז זאָגן

funem  yarid                                                          37


a sakh yorn arum hot zayn Meyer medvedevker, vos iz   gevorn
nokhdem der barimter artist  medvedyev ,  genumen  un
hot take, vi es redt zikh, oysgebitn dos rendl... khotsh dos muz
men tsugebn, az di mtsvh fun koved-oB hot er mekayem geven, vi der
bester yid un afn shenstn art: er hot gekoyft far zayn altn,
oremen tatn an eygene dire in rakitne, hot im "opgeshotn mit
gold'', gekumen tsu im ale zumer tsu-gast, gebrakht matones far der
gantser mishpokhe, un reb khayem der rov, vos hot nisht gevust, vos
far a shpitsl zayn zun hot im opgeton, bkhdi er zol zikh konen on-
rufn "artist imperatorskikh teatrov'', hot gehat a gliklekhe
elter... nor mir kern zikh um tsurik tsu zayn kindhayt, beys  m#irl
medvedevker hot gor nit gevust, un afile nit gekholemt, az  er
vet amol heysn mikhail yefimovitsh  medvedyev  un vet
mreysh-eulm zayn un iberkern veltn.

9

farloyrn  nokh  a  khaver

me treyslt barlekh un me khapt shmits ― me lernt zikh ganvenen ― Wsho-
                    boB bam galekh in gortn ― di ekzekutsye

      es iz keyn khidesh nit, vos di tsvey khevre-layt, Meyer medvedev-
ker un sholem Nokhem veviks, hobn zikh tsugebundn eyns tsum andern
un gevorn nefesh akhes. epes hot zikh gefunen a mekhutoneshaft tsvishn
zeyere neshomes un a min forgefil, az epes vet fun zey amol oys-
vaksn. un zeyer forgefil hot zey nit ingantsn opgenart: in a
yor tsvantsik arum, az di tsvey hobn zikh bagegnt (dos iz geven
in byelotserkov, kiever gubernye, vi mir veln dos vayter zen),
iz eyner shoyn geven a barimter artist  medvedyev ,
un der anderer hot shoyn geshribn felyetonen  inem  "idishen
folksblat'' untern nomen  sholem - elikh m.
      nor mir kern zikh um vider amol tsu zeyer kindhayt, ven ey-
ner hot nor geheysn m#irl medvedevker, un der  anderer ―
sholem Nokhem veviks, un zey hobn nokh shpatsirt iber voronkover
gasn borves glaykh mit ale bel-hbateyshe yinglekh. un me muz zogn

פֿונעם‪from; of  יאַריד‪fair (for selling goods)                                                          37


אַ סך יאָרן‪year אַרום‪around האָט‪have; give birth זײַן‪be; his; its מאיר מעדװעדעװקער, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so   געװאָרן‪become
נאָכדעם‪afterward דער‪the, this באַרימטער‪boast, gloat (with "zikh"); be known, be famous אַרטיסט‪artist  מ ע ד װ ע ד י ע װ ,  גענומען‪take; begin (with infinitive); derive from (with "zikh fun")  און‪and
האָט‪have; give birth טאַקע‪indeed, truly, really, װי עס רעדט‪speak זיך‪self, אױסגעביטן‪take turns (with "zikh"); change (money); grow older than דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) רענדל‪ducat; gold coin (currency)... כאָטש‪although; at least; you might as well (with imperative); Chodecz (Polish) (Congress Poland) דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) מוז‪must; necessity
מען‪one (indefinite subject) צוגעבן‪give; add; admit, אַז‪that; when; if די מצװה פֿון‪from; of כּבֿוד‪honor; dignity1אָבֿ‪father; ancestor האָט‪have; give birth ער מקײם‪establish (with "zayn") געװען‪be, װי דער‪the, this
בעסטער‪good; thoroughly ייִד‪Jew; person (Jewish); anonymous male stranger און‪and אַפֿן שענסטן‪pretty אַרט‪bother; manner: ער האָט‪have; give birth געקױפֿט‪buy פֿאַר‪for; before; in the time of זײַן‪be; his; its אַלטן‪old, stale,
אָרעמען‪poor טאַטן‪father; deed אַן‪a; foresee, predict, anticipate; become aware אײגענע‪own; same דירה‪apartment אין‪in ראַקיטנע, האָט‪have; give birth אים‪him; it „אָפּגעשאָטן‪pour (dry material); pour (dry material) מיט‪exert; with; middle
גאָלד‪gold (Au)“, געקומען‪come צו אים‪him; it אַלע‪all זומער‪Summer (season); survive the summer צו1גאַסט‪guest, געבראַכט‪bring מתּנות‪gift פֿאַר‪for; before; in the time of דער‪the, this
גאַנצער‪whole, full, complete משפּחה‪family, clan, און‪and רב חײם‪life דער‪the, this רבֿ‪Rabbi, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) האָט‪have; give birth נישט‪not געװוּסט‪know, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb)
פֿאַר‪for; before; in the time of אַ שפּיצל‪joke, trick; spy זײַן‪be; his; its זון‪sun; son האָט‪have; give birth אים‪him; it אָפּגעטאָן‪complete an action, בכדי‪in order that ער זאָל‪should זיך‪self קאָנען‪be able 
אָנרופֿן‪speak, say (with "zikh"); call „אַרטיסט‪artist אימפּעראַטאָרסקיך טעאַטראָװ“, האָט‪have; give birth געהאַט‪have; give birth אַ גליקלעכע‪lucky, happy
עלטער‪old, stale; age (with "zikh")... נאָר‪but, only מיר‪me; we קערן‪turn; clean; sweep; could, might (+ infinitive, usually impersonal + dative); kernel, nucleus, core זיך‪self אום‪around; in order to (with "tsu") צוריק‪back צו זײַן‪be; his; its קינדהײט‪childhood, בעת‪while; during  מאירל
מעדװעדעװקער האָט‪have; give birth גאָר‪very; entirely; surprisingly; whole ניט‪not געװוּסט‪know, און‪and אַפֿילו‪even, only ניט‪not געחלומט‪dream (with "es ... zikh" +dative), אַז‪that; when; if  ער
װעט‪will (future); wager, bet (with "zikh"); wager, bet (with "zikh"); bet, wager אַמאָל‪once upon a time הײסן‪order, tell; be called, be named; hot; passionate מיכאַיִל יעפֿימאָװיטש  מ ע ד װ ע ד י ע װ  און‪and װעט‪will (future); wager, bet (with "zikh"); wager, bet (with "zikh"); bet, wager
מרעיש1עולם‪world; eternity; congregation זײַן‪be; his; its און‪and איבערקערן‪turn; clean; sweep; upset, mess װעלטן‪world.

9

פֿאַרלױרן‪lose  נאָך‪after; yet, still; even; more (in positive constructions only)  אַ  חבֿר‪friend, comrade (male); boyfriend; befriend

מע טרײסלט‪quiver; shake באַרלעך‪pear און‪and מע כאַפּט‪catch, grab; excite; realize (with "zikh"); hasten (with "zikh") שמיץ‪lash; strike; be angry (with "zikh") ― מע לערנט‪teach; study (religious texts); study (with "zikh") זיך‪self גנבֿענען‪steal ― 
                    תּשעהבאָבֿ באַם‪at, at the home of, by, near; in the opinion of; alongside גלח‪Christian priest (pejorative) אין‪in גאָרטן‪garden ― די עקזעקוציע‪execution

      עס איז‪be; so קײן‪to; not any חידוש‪novelty, surprise, wonder; marvel ניט‪not, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) די צװײ‪2; deuce (playing cards) חבֿרה‪gang1לײַט‪borrow; people; respectable person, מאיר 
מעדװעדעװקער און‪and שלום‪peace נחום װעװיקס, האָבן‪have; give birth זיך‪self צוגעבונדן‪bind; commit oneself (with "zikh") אײנס‪one; single; several (in plural) צום‪towards אַנדערן‪other; next
און‪and געװאָרן‪become נפֿש‪soul, person אַחת‪one. עפּעס‪something; somehow; somewhat; very האָט‪have; give birth זיך‪self געפֿונען‪find אַ מחותּנישאַפֿט‪connection by marriage צװישן‪between
זײערע‪their נשמות‪soul און‪and אַ מין‪species; genus (taxonomy); heretic; minute (abbreviation) פֿאָרגעפֿיל‪premonition, אַז‪that; when; if עפּעס‪something; somehow; somewhat; very װעט‪will (future); wager, bet (with "zikh"); wager, bet (with "zikh"); bet, wager פֿון‪from; of זײ אַמאָל‪once upon a time 
אױסװאַקסן‪grow. און‪and זײער‪their; very פֿאָרגעפֿיל‪premonition האָט‪have; give birth זײ ניט‪not אינגאַנצן‪entirely, completely אָפּגענאַרט‪disappoint: אין‪in אַ
יאָר‪year צװאַנציק‪20 אַרום‪around, אַז‪that; when; if די צװײ‪2; deuce (playing cards) האָבן‪have; give birth זיך‪self באַגעגנט‪meet (with "zikh mit"); meet (with "zikh mit") (דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) איז‪be; so געװען‪be
אין‪in ביעלאָצערקאָװ, קיִעװער‪Kiev (Ukraine) גובערניע‪state-level administrative district (Russian), װי מיר‪me; we װעלן‪wave; will (future); boil milk; want דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) װײַטער‪far; further, next (as "vayter"); separate זען‪see),
איז‪be; so אײנער‪single; several (in plural); one שױן‪look after; care for; already; right away געװען‪be אַ באַרימטער‪boast, gloat (with "zikh"); be known, be famous אַרטיסט‪artist  מ ע ד װ ע ד י ע װ ,
און‪and דער‪the, this אַנדערער‪other; next האָט‪have; give birth שױן‪look after; care for; already; right away געשריבן‪write פֿעליעטאָנען‪broadside, feuilleton  אינעם‪in  „אידישען
פֿאָלקסבלאַט“ אונטערן‪under נאָמען‪name  ש ל ו ם ־ ע ל י כ ם.
      נאָר‪but, only מיר‪me; we קערן‪turn; clean; sweep; could, might (+ infinitive, usually impersonal + dative); kernel, nucleus, core זיך‪self אום‪around; in order to (with "tsu") װידער‪again; on the other hand; repulsion; ram אַמאָל‪once upon a time צו זײער‪their; very קינדהײט‪childhood, װען‪when; when (interrogative); if (contrary to fact) 
אײנער‪single; several (in plural); one האָט‪have; give birth נאָר‪but, only געהײסן‪order, tell; be called, be named מאירל מעדװעדעװקער, און‪and דער‪the, this  אַנדערער‪other; next ―
שלום‪peace נחום װעװיקס, און‪and זײ האָבן‪have; give birth נאָך‪after; yet, still; even; more (in positive constructions only) שפּאַצירט‪stroll איבער‪over; recycle װאָראָנקאָװער
גאַסן‪street באָרװעס‪barefoot גלײַך‪straight, even; direct; similar; right away; equate; compare; straighten; like (English) מיט‪exert; with; middle אַלע‪all בעל‪master1הבתּישע ייִנגלעך‪boy, fellow, lad; jack (playing cards). און‪and מע מוז‪must; necessity זאָגן‪say; recite (prayer or religious text)