דראַמאַטישע שריפֿטן 101
„מענטשן“? אײַך איז גרינג „מענטשן“ צונעמען און „מענטשן“ אָפּ־
שאַפֿן! איר װאַרפֿט זיך מיט „מענטשן“, מאַ שער מאַדאַם! אױב ס'איז
איבער טיר, אַרעװאָאַר אַװעק פּלעזיר! (מאַכט איר אַ קניקסן). גריסט
אײַער ערלעכן תּכשיט נאַטאַן מאָיסעיעװיטש. מיר װעלן זיך נאָר אַמאָל
באַגעגענען מיט אים!... און איר װאַרפֿט זיך נאָר ניט אַזױ מיט „מענטשן“
מאַדאַם, װאָרעם „מענטשן“ זײַנען אױך מענטשן, טשאָרט װאַס פּאָבערי!..
מ אַ ד אַ ם ג אָ ל ד: (טופּעט מיט די פֿיס). דניאל! װאָס שטײס־
טו װי אַ לײמענער גולם? װאַרף זי אַרױס! װאַרף זײ אַלעמען אַרױס!
אַלעמען! אַלע „מענטשן“! אין דער ערד אַרײַן! אין דער ערד אַרײַן די
„מענטשן“. איר מאַכט מיר אַ תּל פֿון מײַן שטוב! איר פֿאַרפּאַסקודיקט
מיר מײַן שטוב!!!...
ד נ י א ל: (אַראָפּ צום טיש, כאַפּט אַרױס דאָס געלט פֿון טיש־
קעסטל מיט די פּאַפּירן מיט די ביכלעך, טוט דאָס אַ װאָרף דער מאַדאַם
צו די פֿיס אינאײנעם מיטן בינטל שליסלען, פֿאַרשפּיליעט זיך פֿון אױבן
ביז אַראָפּ). גענוג! גענוג האָב איך געשװיגן, פֿאַרברענט זאָל דאָס װערן!
(צו די דינסטן הױך). איר מאַכט זײ אַ תּל פֿון זײער שטוב! איר פֿאַר־
פּאַסקודיקט זײ די שטוב! מיר, „מענטשן“, פֿאַרפּאַסקודיקן זײ זײער
שטוב!... טוט זיך אָן! קומט! קומט אַװעק פֿון דאַנען! מיר טאָרן דאָ
ניט זײַן! װער זײַנען מיר? װאָס זײַנען מיר? מיר זײַנען ערגער פֿון ער־
גער! מיר זײַנען גאָרניט! מיר זײַנען דער רוח װײס װאָס! מיר זײַנען
„מענטשן“! „מענטשן“ זײַנען מיר! (אױסער זיך, די אױגן אָנגעגאָסן.
שרײַט הױך). מענטשן! מענטשן!...
פֿ אָ ר ה אַ נ ג.
געשריבן אין יאָר 1907.
|
|
dramatishe shriftn 101
"mentshn''? aykh iz gring "mentshn'' tsunemen un "mentshn'' op-
shafn! ir varft zikh mit "mentshn'', ma sher madam! oyb s'iz
iber tir, arevoar avek plezir! (makht ir a kniksn). grist
ayer erlekhn takhshet natan moyseyevitsh. mir veln zikh nor amol
bagegenen mit im!... un ir varft zikh nor nit azoy mit "mentshn''
madam, vorem "mentshn'' zaynen oykh mentshn, tshort vas poberi!..
madam gol d: (tupet mit di fis). Daniel! vos shteys-
tu vi a leymener goylem? varf zi aroys! varf zey alemen aroys!
alemen! ale "mentshn''! in der erd arayn! in der erd arayn di
"mentshn''. ir makht mir a teyl fun mayn shtub! ir farpaskudikt
mir mayn shtub!!!...
dni# l: (arop tsum tish, khapt aroys dos gelt fun tish-
kestl mit di papirn mit di bikhlekh, tut dos a vorf der madam
tsu di fis in#eynem mitn bintl shlislen, farshpilyet zikh fun oybn
biz arop). genug! genug hob ikh geshvign, farbrent zol dos vern!
(tsu di dinstn hoykh). ir makht zey a teyl fun zeyer shtub! ir far-
paskudikt zey di shtub! mir, "mentshn'', farpaskudikn zey zeyer
shtub!... tut zikh on! kumt! kumt avek fun danen! mir torn do
nit zayn! ver zaynen mir? vos zaynen mir? mir zaynen erger fun er-
ger! mir zaynen gornit! mir zaynen der ruekh veys vos! mir zaynen
"mentshn''! "mentshn'' zaynen mir! (oyser zikh, di oygn ongegosn.
shrayt hoykh). mentshn! mentshn!...
forhan g.
geshribn in yor 1907.
|
דראַמאַטישע שריפֿטן 101
„מענטשן“? אײַך איז גרינג „מענטשן“ צונעמען און „מענטשן“
אָפּשאַפֿן! איר װאַרפֿט זיך מיט „מענטשן“, מאַ שער מאַדאַם! אױב ס'איז
איבער טיר, אַרעװאָאַר אַװעק פּלעזיר! (מאַכט איר אַ קניקסן). גריסט
אײַער ערלעכן תּכשיט נאַטאַן מאָיסעיעװיטש. מיר װעלן זיך נאָר אַמאָל
באַגעגענען מיט אים!... און איר װאַרפֿט זיך נאָר ניט אַזױ מיט „מענטשן“
מאַדאַם, װאָרעם „מענטשן“ זײַנען אױך מענטשן, טשאָרט װאַס פּאָבערי!..
מ אַ ד אַ ם ג אָ ל ד: (טופּעט מיט די פֿיס). דניאל! װאָס
שטײסטו װי אַ לײמענער גולם? װאַרף זי אַרױס! װאַרף זײ אַלעמען אַרױס!
אַלעמען! אַלע „מענטשן“! אין דער ערד אַרײַן! אין דער ערד אַרײַן די
„מענטשן“. איר מאַכט מיר אַ תּל פֿון מײַן שטוב! איר פֿאַרפּאַסקודיקט
מיר מײַן שטוב!!!...
ד נ י א ל: (אַראָפּ צום טיש, כאַפּט אַרױס דאָס געלט פֿון
טישקעסטל מיט די פּאַפּירן מיט די ביכלעך, טוט דאָס אַ װאָרף דער מאַדאַם
צו די פֿיס אינאײנעם מיטן בינטל שליסלען, פֿאַרשפּיליעט זיך פֿון אױבן
ביז אַראָפּ). גענוג! גענוג האָב איך געשװיגן, פֿאַרברענט זאָל דאָס װערן!
(צו די דינסטן הױך). איר מאַכט זײ אַ תּל פֿון זײער שטוב! איר
פֿאַרפּאַסקודיקט זײ די שטוב! מיר, „מענטשן“, פֿאַרפּאַסקודיקן זײ זײער
שטוב!... טוט זיך אָן! קומט! קומט אַװעק פֿון דאַנען! מיר טאָרן דאָ
ניט זײַן! װער זײַנען מיר? װאָס זײַנען מיר? מיר זײַנען ערגער פֿון
ערגער! מיר זײַנען גאָרניט! מיר זײַנען דער רוח װײס װאָס! מיר זײַנען
„מענטשן“! „מענטשן“ זײַנען מיר! (אױסער זיך, די אױגן אָנגעגאָסן.
שרײַט הױך). מענטשן! מענטשן!...
פֿ אָ ר ה אַ נ ג.
געשריבן אין יאָר 1907.
|