לײען בוך 12 זײַט 0107

                           ס'אַ  ליבן!

דיאַלאָג אין גאַליציע

     ― איר פֿאָרט, דאַכט מיר, קײן קאָלאָמעאַ?
     ― פֿון װאַנען װײסט איר, אַז קײן קאָלאָמעאַ?
     ― איך האָב געהערט, איר האָט גערעדט מיטן קאָנדוקטאָר. איר
זײַט טאַקע אַ קאָלאָמעאַר, צי איר פֿאָרט נאָר קײן קאָלאָמעאַ?
     ― טאַקע אַ קאָלאָמעאַר. װאָס איז דען?
     ― גאָרניט. גלאַט אַזױ, איך פֿרעג. עפּעס אַ היפּשע שטאָט קאָ־
לאָמעאַ?
     ― װאָס איז שײך אַ היפּשע שטאָט? אַ שטאָט, װי אַלע שטעט אין
גאַליציע. אַ פֿײַן שטעטל, זײער אַ פֿײַן שטעטל!...
     ― איך מײן, צי ס'איז פֿאַראַן באַ  אײַך עפּעס פֿײַנע  מענטשן,
נגידים?
     ― פֿאַראַן אַלערלײ: פֿאַראַן נגידים, פֿאַראַן קבצנים.  געװײנטלעך,
מער קבצנים װי נגידים.
     ― דאָס אײגענע, װאָס באַ אונדז. אַף אײן נגיד ― קײן עין־הרע,
טױזנט קבצנים. באַ אײַך אין קאָלאָמעאַ דאַרף זײַן אַ נגיד פֿינקעלשטײן?
     ― פֿאַראַן אַ נגיד פֿינקעלשטײן. װאָס איז? איר קענט אים?
     ― קענען קען איך אים ניט, נאָך איך האָב געהערט. הײסט ער ניט
רב שעיה?
     ― רב שעיה. װאָס איז דען?
     ― גאָרנישט. גלאַט אַזױ, איך פֿרעג. ער איז טאַקע אַזאַ גבֿיר, װי מע
זאָגט, אָט דער רב שעיה?
     ― איך װײס? זײַן געלט האָב איך נישט געצײלט. װאָס פֿרעגט איר
זיך אַזױ נאָך? איר דאַרפֿט דאָס װיסן אַקעגן קרעדיט?

                           s'a  libn!

dyalog in galitsye

     ― ir fort, dakht mir, keyn kolomea?
     ― fun vanen veyst ir, az keyn kolomea?
     ― ikh hob gehert, ir hot geredt mitn konduktor. ir
zayt take a kolomear, tsi ir fort nor keyn kolomea?
     ― take a kolomear. vos iz den?
     ― gornit. glat azoy, ikh freg. epes a hipshe shtot ko-
lomea?
     ― vos iz shayekh a hipshe shtot? a shtot, vi ale shtet in
galitsye. a fayn shtetl, zeyer a fayn shtetl!...
     ― ikh meyn, tsi s'iz faran ba  aykh epes fayne  mentshn,
negidem?
     ― faran alerley: faran negidem, faran kabtsonem.  geveyntlekh,
mer kabtsonem vi negidem.
     ― dos eygene, vos ba undz. af eyn noged ― keyn eyn-hre,
toyznt kabtsonem. ba aykh in kolomea darf zayn a noged finkelshteyn?
     ― faran a noged finkelshteyn. vos iz? ir kent im?
     ― kenen ken ikh im nit, nokh ikh hob gehert. heyst er nit
reb shaye?
     ― reb shaye. vos iz den?
     ― gornisht. glat azoy, ikh freg. er iz take aza gevir, vi me
zogt, ot der reb shaye?
     ― ikh veys? zayn gelt hob ikh nisht getseylt. vos fregt ir
zikh azoy nokh? ir darft dos visn akegn kredit?

                           ס'אַ  ליבן‪love; dear!

דיאַלאָג‪dialog אין‪in גאַליציע‪Galicia

     ― איר‪her; you (pl) פֿאָרט‪travel (by vehicle); after all; still, nonetheless; fort, דאַכט‪mention; appear, seem, think (with "zikh"); mention; appear, seem, think (with "zikh") מיר‪me; we, קײן‪to; not any קאָלאָמעאַ?
     ― פֿון‪from; of װאַנען‪where װײסט‪know איר‪her; you (pl), אַז‪that; when; if קײן‪to; not any קאָלאָמעאַ?
     ― איך‪I האָב‪have; give birth געהערט‪belong; hear, smell (with "zikh"), איר‪her; you (pl) האָט‪have; give birth גערעדט‪speak מיטן‪with; middle קאָנדוקטאָר‪conductor. איר‪her; you (pl)
זײַט‪be; side, page טאַקע‪indeed, truly, really אַ קאָלאָמעאַר, צי איר‪her; you (pl) פֿאָרט‪travel (by vehicle); after all; still, nonetheless; fort נאָר‪but, only קײן‪to; not any קאָלאָמעאַ?
     ― טאַקע‪indeed, truly, really אַ קאָלאָמעאַר. װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so דען‪in that case; else; (after question, expecting negative answer)?
     ― גאָרניט‪nothing. גלאַט‪smooth; simple אַזױ‪such; so; thus; yes, איך‪I פֿרעג‪ask; question. עפּעס‪something; somehow; somewhat; very אַ היפּשע‪much; large; many (with "- bisl" or "etlekhe" or "shtikl"); very; considerable שטאָט‪reserved seat or place in synagogue; town 
קאָלאָמעאַ?
     ― װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so שײך‪relevant אַ היפּשע‪much; large; many (with "- bisl" or "etlekhe" or "shtikl"); very; considerable שטאָט‪reserved seat or place in synagogue; town? אַ שטאָט‪reserved seat or place in synagogue; town, װי אַלע‪all שטעט‪town אין‪in
גאַליציע‪Galicia. אַ פֿײַן‪fine; appear in a good light (with "zikh") שטעטל‪town, זײער‪their; very אַ פֿײַן‪fine; appear in a good light (with "zikh") שטעטל‪town!...
     ― איך‪I מײן‪mostly; intend; intention, צי ס'איז‪be; so פֿאַראַן‪exist (with "es iz") באַ  אײַך‪you (pl) עפּעס‪something; somehow; somewhat; very פֿײַנע‪fine  מענטשן‪person, human, responsible or mature person,
נגידים‪wealthy person?
     ― פֿאַראַן‪exist (with "es iz") אַלערלײ‪all sorts of: פֿאַראַן‪exist (with "es iz") נגידים‪wealthy person, פֿאַראַן‪exist (with "es iz") קבצנים‪pauper.  געװײנטלעך‪ordinary, usual, common; of course,
מער‪problem; increase; more; carrot קבצנים‪pauper װי נגידים‪wealthy person.
     ― דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) אײגענע‪own; same, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) באַ אונדז‪us. אַף אײן‪one; single; several (in plural); single; several (in plural) נגיד‪wealthy person ― קײן‪to; not any עין־הרע‪evil eye,
טױזנט‪thousand קבצנים‪pauper. באַ אײַך‪you (pl) אין‪in קאָלאָמעאַ דאַרף‪need, require זײַן‪be; his; its אַ נגיד‪wealthy person פֿינקעלשטײן?
     ― פֿאַראַן‪exist (with "es iz") אַ נגיד‪wealthy person פֿינקעלשטײן. װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so? איר‪her; you (pl) קענט‪be able, know אים‪him; it?
     ― קענען‪be able, know קען‪be able, know איך‪I אים‪him; it ניט‪not, נאָך‪after; yet, still; even; more (in positive constructions only) איך‪I האָב‪have; give birth געהערט‪belong; hear, smell (with "zikh"). הײסט‪order, tell; be called, be named ער ניט‪not
רב שעיה‪Isaiah?
     ― רב שעיה‪Isaiah. װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so דען‪in that case; else; (after question, expecting negative answer)?
     ― גאָרנישט‪nothing. גלאַט‪smooth; simple אַזױ‪such; so; thus; yes, איך‪I פֿרעג‪ask; question. ער איז‪be; so טאַקע‪indeed, truly, really אַזאַ‪such גבֿיר‪wealthy  person, װי מע
זאָגט‪say; recite (prayer or religious text), אָט‪here; this very; just now דער‪the, this רב שעיה‪Isaiah?
     ― איך‪I װײס‪know? זײַן‪be; his; its געלט‪money האָב‪have; give birth איך‪I נישט‪not געצײלט‪count; few. װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) פֿרעגט‪ask איר‪her; you (pl)
זיך‪self אַזױ‪such; so; thus; yes נאָך‪after; yet, still; even; more (in positive constructions only)? איר‪her; you (pl) דאַרפֿט‪need, require דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) װיסן‪know; knowledge אַקעגן‪across from, opposite, vis-à-vis; near (in time) קרעדיט‪credit?