לײען בוך 8 זײַט 0073

                       ש מ ח ת ־ תּ ו ר ה

                            אַ  ב י ל ד

װאָס באַ אַ ניכטערן אַף דער לונג, דאָס באַ אַ שיכּורן אַף דער צונג.
                                                                     (אַ ייִדיש שפּריכװאָרט)
                                      א.

    ― אַ שטילער מענטש, אַ גאַנץ ערלעכער, טשעפּעט נישט קײן  פֿליג
אַף דער װאַנט, ― אָט דאָס האָט מען אַף אים געזאָגט אין כּתרילעװקע,
און דאָס איז ער געװען.
   ― איר קוקט ניט אַף אים, װאָס ער איז אַ נעבעכל, גאָט די נשמה
שולדיק ― שטילע װאַסער גראָבט טיף! ― אָט דאָס פֿלעגט זאָגן אַף אים
דער בעל־הבית זײַנער, רב לײבקע, אַ ייִד פֿון אַ שאַרפֿער קראָם,  פֿון
גרױסן קרעדיט און פֿון שײנע מחותּנים.
   ― אַז אָך און װײ איז מיר מיט מײַן שלימזל, מישטײנס געזאָגט,
װוּ איך האָב ערגעץ אַ שׂונא, רבונו־של־עולם! ― אַזױ פֿלעגט זאָגן זײַן
װײַב קײלע־בײלע, װאָס האָט אַמאָל, מײדלװײַז, געשפּילט אַ ליבע מיט
מאָטל שפּרײַז, דעם מײדלשן שרײַבער, פֿאַרזעסן אַ מױד און קױם חתונה
געהאַט פֿאַר זרח־ברוך דעם נאמן, געװען באַ אים דאָס אַנדערע װײַב, און
בכדי זי זאָל אים דערגײן די יאָרן מיט זײַנע קינדער פֿונעם ערשטן װײַב,
האָט זי אים אַלע יאָר געהאַט אַ קינד.

                       shmHT - Wur h

                            a  bil d

vos ba a nikhtern af der lung, dos ba a shikern af der tsung.
                                                                     (a
yidish shprikhvort)
                                      #.

    ― a shtiler mentsh, a gants erlekher, tshepet nisht keyn  flig
af der vant, ― ot dos hot men af im gezogt in KTrilevke,
un dos iz er geven.
   ― ir kukt nit af im, vos er iz a nebekhl, got di neshome
shuldik ― shtile vaser grobt tif! ― ot dos flegt zogn af im
der balebos zayner, reb leybke, a yid fun a sharfer krom,  fun
groysn kredit un fun sheyne makhetonem.
   ― az okh un vey iz mir mit mayn shlimzl, mishteyns gezogt,
vu ikh hob ergets a soyne, rbunu-shl-eulm! ― azoy flegt zogn zayn
vayb keyle-beyle, vos hot amol, meydlvayz, geshpilt a libe mit
motl shprayz, dem meydlshn shrayber, farzesn a moyd un koym khasene
gehat far zrH-borekh dem nemen, geven ba im dos andere vayb, un
bkhdi zi zol im dergeyn di yorn mit zayne kinder funem ershtn vayb,
hot zi im ale yor gehat a kind.

                       ש מ ח ת ־ תּ ו ר ה

                            אַ  ב י ל ד

װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) באַ אַ ניכטערן‪sober up אַף דער‪the, this לונג‪lung, דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) באַ אַ שיכּורן‪become drunk (with "zikh") אַף דער‪the, this צונג‪tongue.
                                                                     (אַ ייִדיש‪Yiddish language; Jewish שפּריכװאָרט‪folk saying)
                                      א.

    ― אַ שטילער‪quiet מענטש‪person, human, responsible or mature person, אַ גאַנץ‪whole, full, complete ערלעכער‪honest, upright; in good faith; religiously observant, טשעפּעט‪touch; bother (with "zikh") נישט‪not קײן‪to; not any  פֿליג‪fly
אַף דער‪the, this װאַנט‪wall, ― אָט‪here; this very; just now דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) האָט‪have; give birth מען‪one (indefinite subject) אַף אים‪him; it געזאָגט‪say; recite (prayer or religious text) אין‪in כּתרילעװקע‪Kasrilevke: from Sholem Aleykhem stories,
און‪and דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) איז‪be; so ער געװען‪be.
   ― איר‪her; you (pl) קוקט‪look ניט‪not אַף אים‪him; it, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) ער איז‪be; so אַ נעבעכל‪helpless or hapless person, גאָט‪God, deity די נשמה‪soul
שולדיק‪guilty; indebted, in arrears ― שטילע‪quiet װאַסער‪water גראָבט‪dig טיף‪deep; deepening! ― אָט‪here; this very; just now דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) פֿלעגט‪used to זאָגן‪say; recite (prayer or religious text) אַף אים‪him; it
דער‪the, this בעל־הבית‪boss, householder, owner זײַנער‪his, רב לײבקע‪Leybl, אַ ייִד‪Jew; person (Jewish); anonymous male stranger פֿון‪from; of אַ שאַרפֿער‪sharp קראָם‪store,  פֿון‪from; of
גרױסן‪large קרעדיט‪credit און‪and פֿון‪from; of שײנע‪pretty מחותּנים‪son- (daughter-) in-laws father; honored guest.
   ― אַז‪that; when; if אָך‪woe (okh un vey) און‪and װײ איז‪be; so מיר‪me; we מיט‪exert; with; middle מײַן‪my שלימזל‪unlucky person, clumsy person, מישטײנס‪as it were געזאָגט‪say; recite (prayer or religious text),
װוּ‪where איך‪I האָב‪have; give birth ערגעץ‪somewhere אַ שׂונא‪enemy, רבונו
של1עולם‪world; eternity; congregation! ― אַזױ‪such; so; thus; yes פֿלעגט‪used to זאָגן‪say; recite (prayer or religious text) זײַן‪be; his; its
װײַב‪wife; woman; rifle (soldiers argot) קײלע‪Keyle1בײלע‪Beyle, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) האָט‪have; give birth אַמאָל‪once upon a time, מײדלװײַז‪as a girl, געשפּילט‪play אַ ליבע‪dear; love (romantic) מיט‪exert; with; middle
מאָטל‪gossip; Motl שפּרײַז‪walk, stride; stalk, דעם‪the, this מײדלשן‪girl-like שרײַבער‪writer, פֿאַרזעסן‪old maid; sit for a long time; remain unmarried (with "zikh") אַ מױד‪maid און‪and קױם‪barely, hardly (often with "vos") חתונה‪marriage
געהאַט‪have; give birth פֿאַר‪for; before; in the time of זרח1ברוך‪Borukh דעם‪the, this נאמן‪trusted person, געװען‪be באַ אים‪him; it דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) אַנדערע‪other; next װײַב‪wife; woman; rifle (soldiers argot), און‪and
בכדי‪in order that זי זאָל‪should אים‪him; it דערגײן‪bother; figure out; achieve די יאָרן‪year מיט‪exert; with; middle זײַנע‪his קינדער‪child פֿונעם‪from; of ערשטן‪first װײַב‪wife; woman; rifle (soldiers argot),
האָט‪have; give birth זי אים‪him; it אַלע‪all יאָר‪year געהאַט‪have; give birth אַ קינד‪child.