ראַבטשיק
(אַ ייִדישער הונט)
א.
ראַבטשיק איז געװען אַ הונט אַ װײַסער מיט פֿלעקן, נישט קײן
גרױסער, אַ מיטלמעסיקער, אַ שטילער, נישט קײן אָנכאַפּער. ער האָט
פֿײַנט געהאַט, װי אַנדערע, אָנפֿאַלן אַף יענעם פֿון הינטן, אָפּרײַסן אַ
פּאָלע אָדער אַ ביס טאָן אין דער ליטקע. ער איז געװען צופֿרידן אַבי
יענער זאָל אים ניט טשעפּען. אַדרבה, אים האָט דאָקוטשעט יעדער,
װער עס האָט געהאַט גאָט אין האַרצן. געבן ראַבטשיקן אַ זעץ מיט אַ
שטעקן פֿון הינטן, אָדער דערלאַנגען אים מיטן אָפּצאַס אין זײַט אַרײַן.
אָדער װאַרפֿן אים אַ שטײנדל אין קאָפּ אַרײַן, אָדער אױסגיסן אַף אים
אַ פּאָמעניצע ― דאָס איז געװען באַ יעדן אַ שפּילכל כּמעט אַ מיצװה.
און ראַבטשיק, אַז ער האָט באַקומען אַ קלאַפּ, האָט ער זיך ניט
אַנידערגעשטעלט, װי אַנדערע הינט, אױסטענהן זיך, אױסהאַװקען זיך,
באַװײַזן די צײן; נײן, ראַבטשיק פֿלעגט זיך באַ איטלעכן קלאַפּ
אײַנבײגן כּמעט ביז דער ערד מיט אַ קװיטש: אַי ― אַי! און אַנטלױפֿן מיט
אַן אַראָפּגעלאָזטן װײדל, זיך באַהאַלטן אין אַ װינקעלע, פֿאַרטיפֿן זיך
אין געדאַנקען און כאַפּן פֿליגן.
ב.
װער איז געװען ראַבטשיק? פֿון װאַנען האָט ער זיך גענומען? דאָס
איז שװער צו װיסן. עס קאָן זײַן, אַז ער איז פֿאַרבליבן אין הױף נאָך
פֿונעם אַלטן פּריץ. מעגלעך, אַז ער איז פֿאַרבלאָנדזשעט געװאָרן,
|
|
rabtshik
(a yidisher hunt)
#.
rabtshik iz geven a hunt a vayser mit flekn, nisht keyn
groyser, a mitlmesiker, a shtiler, nisht keyn onkhaper. er hot
faynt gehat, vi andere, onfaln af yenem fun hintn, opraysn a
pole oder a bis ton in der litke. er iz geven tsufridn abi
yener zol im nit tshepen. adrbh, im hot dokutshet yeder,
ver es hot gehat got in hartsn. gebn rabtshikn a zets mit a
shtekn fun hintn, oder derlangen im mitn optsas in zayt arayn.
oder varfn im a shteyndl in kop arayn, oder oysgisn af im
a pomenitse ― dos iz geven ba yedn a shpilkhl kemat a mitsve.
un rabtshik, az er hot bakumen a klap, hot er zikh nit
anidergeshtelt, vi andere hint, oystenhn zikh, oyshavken zikh,
bavayzn di tseyn; neyn, rabtshik flegt zikh ba itlekhn klap
aynbeygn kemat biz der erd mit a kvitsh: ay ― ay! un antloyfn mit
an aropgeloztn veydl, zikh bahaltn in a vinkele, fartifn zikh
in gedanken un khapn flign.
b.
ver iz geven rabtshik? fun vanen hot er zikh genumen? dos
iz shver tsu visn. es kon zayn, az er iz farblibn in hoyf nokh
funem altn porets. meglekh, az er iz farblondzhet gevorn,
|
ראַבטשיק
(אַ ייִדישערYiddish language; Jewish הונטdog)
א.
ראַבטשיק איזbe; so געװעןbe אַ הונטdog אַ װײַסערwhite מיטexert; with; middle פֿלעקןdisfigurement; spot; stain; disfigure; spot, נישטnot קײןto; not any
גרױסערlarge, אַ מיטלמעסיקערmiddle-sized, moderate, of average quality, mainstream, אַ שטילערquiet, נישטnot קײןto; not any אָנכאַפּערgrabber. ער האָטhave; give birth
פֿײַנטappear in a good light (with "zikh"); despise, hate (with "hobn" or "krign") געהאַטhave; give birth, װי אַנדערעother; next, אָנפֿאַלןtackle; attack אַף יענעםthat פֿוןfrom; of הינטןbehind; back, rear, אָפּרײַסןpull; tear אַ
פּאָלעpole; hem, lap of clothing; weed (a garden) אָדערvein; or אַ ביסbite; encore; encore!; bit טאָןtone; ton (weight); do איןin דערthe, this ליטקעthigh; calf (anatomy). ער איזbe; so געװעןbe צופֿרידןsatisfied, glad, pleased, content אַביif only
יענערthat זאָלshould איםhim; it ניטnot טשעפּעןtouch; bother (with "zikh"). אַדרבה, איםhim; it האָטhave; give birth דאָקוטשעטbother, pester יעדערeach, every,
װערbecome; defend; forbid; who עס האָטhave; give birth געהאַטhave; give birth גאָטGod, deity איןin האַרצןheart; heart ♥ (playing cards); breast. געבןgive ראַבטשיקן אַ זעץseat; place; stroke, blow, knock; punchline מיטexert; with; middle אַ
שטעקןplace; stick פֿוןfrom; of הינטןbehind; back, rear, אָדערvein; or דערלאַנגעןhand over, pass, hand; reach; hit (with "a klap") איםhim; it מיטןwith; middle אָפּצאַסheel of shoe (clothing) איןin זײַטbe; side, page אַרײַןinto.
אָדערvein; or װאַרפֿןthrow, pitch, cast; toss about (with "zikh") איםhim; it אַ שטײנדלstone איןin קאָפּhead (anatomy) אַרײַןinto, אָדערvein; or אױסגיסןpour; mint (money) אַף איםhim; it
אַ פּאָמעניצעslops, slop pail ― דאָסthe, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) איזbe; so געװעןbe באַ יעדןeach, every אַ שפּילכלgame; female genitalia (taboo); plaything כּמעטalmost אַ מיצװהcommandment.
אוןand ראַבטשיק, אַזthat; when; if ער האָטhave; give birth באַקומעןacquire, receive אַ קלאַפּknock, beat; blow, האָטhave; give birth ער זיךself ניטnot
אַנידערגעשטעלטplace; become bankrupt (with "zikh"), װי אַנדערעother; next הינטdog, אױסטענהןcomplain; argue; plead זיךself, אױסהאַװקעןbark (sound of a dog) זיךself,
באַװײַזןappear; show, prove; indicate; succeed (with infinitive); proof; evidence (in plural) די צײןtooth; נײןno, ראַבטשיק פֿלעגטused to זיךself באַ איטלעכןeach קלאַפּknock, beat; blow
אײַנבײגןbend, decline (grammar) כּמעטalmost ביזuntil, at the time (in future) when דערthe, this ערדearth מיטexert; with; middle אַ קװיטשsqueak (sound of a bird), squeal (sound of a pig): אַי ― אַי! אוןand אַנטלױפֿןrun away מיטexert; with; middle
אַןa; foresee, predict, anticipate; become aware אַראָפּגעלאָזטןlet װײדלtail (anatomy); penis (anatomy); tail (anatomy); penis (anatomy), זיךself באַהאַלטןhide; bury (euphamism); hide; bury (euphamism) איןin אַ װינקעלעcorner; angle, פֿאַרטיפֿןimmerse; engross; delve into (with zikh) זיךself
איןin געדאַנקעןthought; idea אוןand כאַפּןcatch, grab; excite; realize (with "zikh"); hasten (with "zikh") פֿליגןfly.
ב.
װערbecome; defend; forbid; who איזbe; so געװעןbe ראַבטשיק? פֿוןfrom; of װאַנעןwhere האָטhave; give birth ער זיךself גענומעןtake; begin (with infinitive); derive from (with "zikh fun")? דאָסthe, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite)
איזbe; so שװערdifficult; heavy; swear; father-in-law צו װיסןknow; knowledge. עס קאָןbe able; dance figure; round of a card game זײַןbe; his; its, אַזthat; when; if ער איזbe; so פֿאַרבליבןremain, survive איןin הױףyard; court; heap up נאָךafter; yet, still; even; more (in positive constructions only)
פֿונעםfrom; of אַלטןold, stale פּריץlandowner; lord. מעגלעךpossible, אַזthat; when; if ער איזbe; so פֿאַרבלאָנדזשעטwander, become lost געװאָרןbecome,
|