שלום עליכם
דאָס זיבן־און־דרײַסיקסטע קאַפּיטל: אפֿשר אַ פּראָװאָקאַטאָר?...
געקומען איז אונדזער ראַבינאָװיטש־פּאָפּאָװ צום רבֿ מיט אַ
פֿאַרטיקן אױסגעאַרבעטן פּלאַן. ער װעט אים דערצײלן, אַזױ און אַזױ:
ער האָט אַ באַקאַנטן, אָדער אַ חבֿר (אַ קריסט), װאָס איז פֿאַרליבט
אין אַ ייִדיש מײדל, און דאָס מײדל אין אים, און װײַל דאָס
מײדל איז אַזעלכע, װאָס װיל איר גלױבן נישט בײַטן בשום־אופֿן,
װעט ער, דאָס הײסט, דער חבֿר זײַנער (דער קריסט), מוזן
אָננעמען איר גלױבן... על־כּן, איז ער דאָס געקומען זיך צעפֿרעגן
בײַם רבֿ, װאָס און װען, װײַל דער חבֿר זײַנער איז, פֿאַרשטײט
איר מיך, װינציק װאָס באַקאַנט מיט די דאָגמאַטן פֿונעם ייִדישן
גלױבן און איז איבערהױפּט ניט פֿון די גאַנץ גלױביקע מענטשן, און
אַזױ װײַטער...
אָט דאָס איז געװען זײַן פּלאַן, מיט װעלכן ער איז געקומען
צום רבֿ. װיבאַלד אָבער ער איז איבערגעטראָטן די שװעל פֿונעם רבֿס
קאַבינעט און געבליבן מיט אים אױג אױף אױג, אַזױ האָט
ראַבינאָװיטש דעם דאָזיקן פּלאַן איבערגעביטן אינגאַנצן. דער רבֿ, װאָס
איז אים געפֿעלן געװאָרן פֿונעם ערשטן קוק מיט זײַן
עכט־שפּאַנישן טיפּ, מיט זײַן זעלטענער רויִקײט און מיט זײַנע אַלע, װי
אױסגערעכנטע, באַװעגונגען, האָט פֿונעם אָנהײב אָן געװוּנען בײַ
אים זײַן גאַנצן צוטרױען. ער האָט דערפֿילט, אַז מיט דעם
דאָזיקן מענטשן באַדאַרף ער נישט קײן שום חכמות מיט קײן שום
דיפּלאָמאַטישע אָפּשניצלעך, און אַז ער מעג מיט אים רעדן גאָר ניט
פֿאַרשטעלט.
און כּך הוה. דער רבֿ, װאָס איז געזעסן אָנגעשפּאַרט אױף
|
|
sholem aleykhem
dos zibn-un-draysikste kapitl: efsher a provokator?...
gekumen iz undzer rabinovitsh-popov tsum rov mit a
fartikn oysgearbetn plan. er vet im dertseyln, azoy un azoy:
er hot a bakantn, oder a khaver (a krist), vos iz farlibt
in a yidish meydl, un dos meydl in im, un vayl dos
meydl iz azelkhe, vos vil ir gloybn nisht baytn bshum-ufn,
vet er, dos heyst, der khaver zayner (der krist), muzn
onnemen ir gloybn... el-Kn, iz er dos gekumen zikh tsefregn
baym rov, vos un ven, vayl der khaver zayner iz, farshteyt
ir mikh, vintsik vos bakant mit di dogmatn funem yidishn
gloybn un iz iberhoypt nit fun di gants gloybike mentshn, un
azoy vayter...
ot dos iz geven zayn plan, mit velkhn er iz gekumen
tsum rov. vibald ober er iz ibergetrotn di shvel funem rBs
kabinet un geblibn mit im oyg oyf oyg, azoy hot
rabinovitsh dem dozikn plan ibergebitn ingantsn. der rov, vos
iz im gefeln gevorn funem ershtn kuk mit zayn
ekht-shpanishn tip, mit zayn zeltener ruikayt un mit zayne ale, vi
oysgerekhnte, bavegungen, hot funem onheyb on gevunen bay
im zayn gantsn tsutroyen. er hot derfilt, az mit dem
dozikn mentshn badarf er nisht keyn shum khokhmes mit keyn shum
diplomatishe opshnitslekh, un az er meg mit im redn gor nit
farshtelt.
un kakh have. der rov, vos iz gezesn ongeshpart oyf
|
שלום עליכם
דאָס זיבן־און־דרײַסיקסטע קאַפּיטל: אפֿשר אַ פּראָװאָקאַטאָר?...
געקומען איז אונדזער ראַבינאָװיטש־פּאָפּאָװ צום רבֿ מיט אַ
פֿאַרטיקן אױסגעאַרבעטן פּלאַן. ער װעט אים דערצײלן, אַזױ און אַזױ:
ער האָט אַ באַקאַנטן, אָדער אַ חבֿר (אַ קריסט), װאָס איז פֿאַרליבט
אין אַ ייִדיש מײדל, און דאָס מײדל אין אים, און װײַל דאָס
מײדל איז אַזעלכע, װאָס װיל איר גלױבן נישט בײַטן בשום־אופֿן,
װעט ער, דאָס הײסט, דער חבֿר זײַנער (דער קריסט), מוזן
אָננעמען <<איר>> גלױבן... על־כּן, איז ער דאָס געקומען זיך צעפֿרעגן
בײַם רבֿ, װאָס און װען, װײַל דער חבֿר זײַנער איז, פֿאַרשטײט
איר מיך, װינציק װאָס באַקאַנט מיט די דאָגמאַטן פֿונעם ייִדישן
גלױבן און איז איבערהױפּט ניט פֿון די גאַנץ גלױביקע מענטשן, און
אַזױ װײַטער...
אָט דאָס איז געװען זײַן פּלאַן, מיט װעלכן ער איז געקומען
צום רבֿ. װיבאַלד אָבער ער איז איבערגעטראָטן די שװעל פֿונעם רבֿס
קאַבינעט און געבליבן מיט אים אױג אױף אױג, אַזױ האָט
ראַבינאָװיטש דעם דאָזיקן פּלאַן איבערגעביטן אינגאַנצן. דער רבֿ, װאָס
איז אים געפֿעלן געװאָרן פֿונעם ערשטן קוק מיט זײַן
עכט־שפּאַנישן טיפּ, מיט זײַן זעלטענער רויִקײט און מיט זײַנע אַלע, װי
אױסגערעכנטע, באַװעגונגען, האָט פֿונעם אָנהײב אָן געװוּנען בײַ
אים זײַן גאַנצן צוטרױען. ער האָט דערפֿילט, אַז מיט דעם
דאָזיקן מענטשן באַדאַרף ער נישט קײן שום חכמות מיט קײן שום
דיפּלאָמאַטישע אָפּשניצלעך, און אַז ער מעג מיט אים רעדן גאָר ניט
פֿאַרשטעלט.
און כּך הוה. דער רבֿ, װאָס איז געזעסן אָנגעשפּאַרט אױף
|