דערפֿאַר איז גוט אין אַמעריקע, װאָס אַלצדינג טראָגט מען אַרײַן אין שטוב אַרײַן. און אַלצדינג גיט מען אײַך דאָ אױף אױסצאָלן. פֿאַר אײן טאָלער אַ װאָך קאָנט איר אײַך אױסמעבלירן אײַער שטוב, װי אַ גראַף. דאָ זאָגט מען ניט „אױסמעבלירן“. דאָ זאָגט מען: „אױספֿױרנישןfurnish“. װאָרעם מעבל הײסט דאָ „פֿױרניטשורfurniture“. פֿון װאַנען שטאַמט דאָס װאָרט „פֿױרניטשור“ ― װײס איך ניט. מײַן ברודער אליהו דענקט, אַז דאָס דאַרף װאַקסן פֿון צװײ װערטער: „פֿאָרניט“ ― פֿון פֿאָרנט, און „טשער“ ― אַ בענקל, אַ שטול. זאָגט אָבער אונדזער חבֿר פּיניע, אַז עס הײבט זיך גאָר ניט אָן. ערשטנס, װאָס עפּעס פֿון פֿאָרנט, פֿאַרװאָס ניט פֿון הינטן? און פֿאַרװאָס עפּעס גראָד אַ שטול, פֿאַרװאָס ניט קײן שפּיגל? און צװײטנס, זאָגט מען דען פֿאָרניטשער? מע זאָגט דאָך גאָר „פֿױרניטשער“. און דריטנס, מע זאָגט ניט „פֿױרניטשער“, נאָר „פֿױרניטשיר“ ― מיט אַ חיריק. זאָגט אים אליהו, אַז נאָר אַ משוגענער װעט זאָגן פֿױרניטשיר, מיט אַ חיריק. אַ קלאָרער מענטש װעט אַלעמאָל זאָגן מיט סגול ― „פֿױרניטשער“. אַזױ לאַנג האָבן זײ זיך געשפּאַרט און געאַמפּערט, עס האָט שױן כּמעט געהאַלטן בײַ פּעטש. אַ גליק, װאָס ברכה איז דערבײַ געװען, האָט זי ניט דערלאָזט. ביז ס'איז געבליבן, מע זאָל פֿרעגן בײַ אַן אמתן אַמעריקאַנער. דאָס הײסט, טאַקע בײַ אַ ייִדן, נאָר בײַ אַזאַ ייִדן, װאָס איז ניט קײן גרינער. דאָס הײסט, אַזעלכער, װאָס איז שױן דאָ אין לאַנד כאָטש אַ יאָר עטלעכע און צװאַנציק. לאָזט זיך אױס, אַז דאָס װאָרט פֿױרניטשער לײגט זיך ניט אױס ניט מיט אַ חיריק און ניט מיט אַ סגול, נאָר מיט אַ מלופּן. דאָס הײסט, מע דאַרף גאָר זאָגן „פֿױרניטשור“. הײַנט גײט זײַט אַ חכם!
קײנער קױפֿט דאָ ניט אַ זאַך פֿאַר מזומן געלט. סײַדן אַזאַ ייִד, װי דזשײקאָב שיףJacob Schiff 1847-1920. ער איז דער רײַכסטער מענטש, זאָגט מען, אין אַמעריקע. רײַכער פֿון אים איז שױן ניטאָ. אַזױ זאָגט מײַן ברודער אליהו. און אונדזער חבֿר פּיניע דרינגט, אַז נײן. ער זאָגט, אַז קאַרנעגי איז אַ סך רײַכער. װאַנדערבילד ― אַװדאי. און ראָקענפֿעלער ― אַװדאי און אַװדאי! זאָגט אָבער אליהו: לא מיט אַ ספּאָדיק! יענע זײַנען אפֿשר רײַכער אין ערד, אין אימעניעס. אָבער אין מזומן געלט ― בלאָטע! ― איז שיף רײַכער פֿון זײ אַלע. הײבט שױן פּיניע אָן אַרױס פֿון די כּלים און צעשרײַט זיך אױף מײַן ברודער אליהון, אַז ער װײס ניט װאָס ער רעדט. װאָס ראָקענפֿעלער צעשענקט אַ יאָר נדבֿות נאָר, פֿאַרמאָגט דאָס אפֿשר ניט שיף אױף זײַן מאַיאָנטיק. װערט שױן מײַן ברודער אליהו אין כּעס און זאָגט אױף פּיניען, אַז ער איז אַ שׂונא־ישׂראל, אַן אַנטיסעמיט, װאָרעם אַפֿילו ס'זאָל זײַן אמת, אַז ראָקענפֿעלער זאָל זײַן רײַכער פֿון שיפֿן, דאַרף ער אױך זאָגן, אַז שיף איז רײַכער. װאָרעם ראָקענפֿעלער איז אַ גױ, און שיף איז אַ ייִד. צעלאָזט זיך פּיניע און זאָגט:
― און אַז שיף זאָל זײַן דרײַ מאָל אַ ייִד, דעריבער זאָל איך זאָגן אַ ליגן? דו פֿאַרגעסט זיך, אליהו, צו אָפֿט, אַז מיר זײַנען אין אַמעריקע, און אַז אַמעריקע האָט פֿײַנט בלאָף!
― אַזױ פֿיל מכּות זאָל זיך זעצן אונדזערע שׂונאים אױף אַזאַ אַן אָרט, װוּ איך װײס, און אַזױ פֿיל גוטע יאָר זאָלן מיר אַלע האָבן, װיפֿל ליגונים עס װערט אױסגערעדט אַ טאָג נאָר אין ניו־יאָרק אַלײן, אַ חוץ ברוקליןBrooklyn און אַ חוץ בראָנזװילBrownsville און אַ חוץ די בראָנקסBronx!
אַזױ זאָגט מײַן שװעגערין ברכה, און זײער שפּאַרן זיך נעמט אַ סוף.
װיבאַלד, אַז מע גיט פֿױרניטשור )געדענקט זשע, אַז מע דאַרף זאָגן „פֿױרניטשור“( אױף אױסצאָלן צו טאָלער אַ װאָך, דאַרף מען דאָך האָבן מענטשן, װאָס זאָלן אַרומגײן פֿון שטוב צו שטוב אײַנמאָנען די טאָלערס.
איז דערױף געשטעלט געװאָרן קאָלעקטאָרס, װאָס גײען אַרום קאָלעקטן די טאָלערס. קאָלעקטאָרס זײַנען דאָ אַ סך. יעדער קאָלעקטאָר האָט זיך זײַן „ראַוטroute: מאַרשרוט“, זײַנע הײַזער, װוּ ער גײט אַרום קאָלעקטן. זײַן אַרבעט איז אָנקלאַפּן אין דער טיר. דערנאָך קומט ער אַרײַן און זאָגט: „גוד מאָרנינגGood morning!“ ― דאָס הײסט: אַ גוט מאָרגן. דערנאָך זאָגט ער: „װערי נײַס דעיVery nice day“ ― דאָס הײסט: זײער אַ שײנער טאָג!… דערנאָך גיט ער אײַך אַרױס אַ קװיטאַנציע, נעמט אָפּ דעם טאָלער און זאָגט: „גוד באַי“. מער דאַרף ער ניט רײדן. און דאָס היטל אַראָפּנעמען איז אױך ניט נײטיק. דאָ איז עס ניט קײן מאָדע. איר קאָנט אַרײַנגײן אינעם רײַכסטן הױז אין אַ היטל, און מיט די קאַלאָשן אױף די שטיװל, און איר קאָנט אײַך בעת־מעשׂה פּיפּקען אַ סיגאַרעט, אָדער פֿײַפֿן אַ ניגון, אָדער קײַען אײַער טשויִנגאָם. קײנער װעט אײַך ניט זאָגן קײן קרום װאָרט. ס'איז אַמעריקע.
מײַן ברודער אליהו איז גאַנץ צופֿרידן פֿונעם דזשאַב. אַ סך שענער, װי שטײן אין דער „קאָלבאַסנע“ און פֿאַרקױפֿן קישקעלעך. און פֿאַרדינען פֿאַרדינט ער אױך אַ סך מער, װי װאָסער אַ װאָך, אַמאָל מאַכט ער אַכט טאָלער אַ װאָך, אַמאָל צען, און אַמאָל צװעלף. עס װענדט זיך אין דער „פּאַגאָדעпогода“, אינעם װעטער הײסט דאָס. בײַ אַ גוטן װעטער קאָן מען גײן צופֿוס. בײַ אַ שלעכטן װעטער ― מוז מען אונטערפֿאָרן מיט דער קאַר, קאָסט דאָס אַ ניקל. נאָר אַזעלכע ניקלס גײען ניט אַװעק בײַ מײַן ברודער קײן סך. װאָרעם בטבֿע איז אליהו אַ מענטש אַן אײַנגעהאַלטענער, גאָרניט דאָס, װאָס פּיניע. אונדזער פּיניע האָט שױן אַ סך אַ ברײטערע האַנט. זעלטן װען ער גײט צופֿוס. ער מוז, זאָגט ער, פֿאָרן, װאָרעם ער האָט אַ נידעריקע ראיה אים קאָן מען גרינג איבערפֿאָרן. ניט אַזױ נאָך צוליב זײַן קורצזיכטיקײט, װי צוליב דעם, װאָס ער איז אַ פֿאַרטראַכטע בריאה. דער קאָפּ טראָגט אים. און דערצו קאָן ער ניט באַגײן זיך אַ מינוט אָן דעם, ער זאָל ניט אַרײַנקוקן אין אַ בוך, אָדער אין אַ „פּײפּער“. און אַמאָל מאַכט זיך, אַז ער האַלט סאַמע אין מיטן שרײַבן. דאָס הײסט, ער גײט אַרום און טראַכט און טראַכט ― ער הערט גאָרניט, װאָס מע רעדט צו אים. דערנאָך כאַפּט ער אַ פּענסילpencil: בלײַשטיפֿט אָדער אַ טינט־און־פּען און הײבט אָן שרײַבן, קאָן ער אײַך באַשרײַבן אפֿשר צען בױגן פּאַפּיר פֿון אַלע זײַטן. װאָס ער האָט דאָרטן אָנגעשריבן און װאָס טוט ער מיטן אָנגעשריבענעם ― דאָס װײס קײנער ניט. אַפֿילו זײַן װײַב טײַבל אױך ניט. אַז מײַן ברודער אליהו פֿרעגט אים, װאָס ער האָט אָנגעשריבן, ענטפֿערט ער אים:
― מיר'ן עלטער װערן, װעלן מיר װיסן…
מיר זײַנען שױן אַ היפּש ביסל עלטער געװאָרן, און מיר װײסן נאָך אַלץ גאָרנישט.
פֿונדעסטװעגן שאַט דאָס ניט אונדזער חבֿר פּיניען, ער זאָל מאַכן אַ לעבן. און נאָך װי מאַכן אַ לעבן! אונדזער פּיניע איז אױך אַ קאָלעקטאָר. נישט בײַ פֿױרניטשור, נאָר בײַ „אינשורענס“. בײַ אונדז װערט דאָס אָנגערופֿן „סעקוראַנץ“, אָדער „פֿאַרזיכערן זיך פֿונעם טױט“. דאָ פֿאַרזיכערן זיך אַלע, יונג און אַלט, װײַבער און קינדער, טאַטעס און מאַמעס, שװעסטער און ברידער, זײדעס און באָבעס. און אױך נישט פֿאַר מזומן, נאָר אױף אױסצאָלן, פֿון אַ ניקל ביז אַ טאָלער אַ װאָך. װאָס די סומע פֿון די אינשורענס איז גרעסער, דאַרפֿט איר אַלץ מער צאָלן. פֿאַראַן הײַזער אַזעלכע, װוּ אַלע מענטשן, פֿונעם עלטער־זײדן ביזן אוראײניקל, זײַנען אַלע פֿאַרזיכערט פֿונעם טױט. און טאָמער זײַנען נאָך ניט אַלע פֿאַרזיכערט, דאַרף דער קאָלעקטאָר זען דעם ניט־פֿאַרזיכערטן צו פֿאַרזיכערן. װאָס הײסט דאָס „פֿאַרזיכערן“ און װי אַזױ פֿאַרזיכערט מען אַ מענטשן פֿונעם טױט ― װײס איך ניט אַקוראַט. איך װײס נאָר, אַז מײַן ברודער אליהו האָט זיך אָפּגעזאָגט פֿון דעם דזשאַב. ער האָט בעסער אױסגעקליבן דעם דזשאַב פֿון פֿױרניטשור. פֿאַר װאָס? װײַל בײַ פֿױרניטשור קאָלעקטן דאַרף מען נאָר באַנוצן, װי איך האָב אײַך שױן געזאָגט, די װערטער: „גוד מאָרנינג“ און „גוד באַי“. און בײַ אינשורענס דאַרף מען רײדן, צורײדן, פֿאַררײדן און איבעררײדן. דערױף איז מסוגל נאָר אונדזער חבֿר פּיניע. ער קאָן איבעררײדן אַ װאַנט. ער קאָן מאַכן רײדנדיק אַ טױטן.
בײַ אונדזער חבֿר פּיניע מאַכט ניט אױס, װער איר זײַט און װאָס איר זײַט. פֿון װאָס איר זאָלט ניט רײדן ― ער מוז אַרױף אױף זײַנעם. זײַט איר אַ פֿאַרזיכערטער ― מעגט איר דאָך רײדן פֿון פֿאַרזיכערונג. זײַט איר נאָך ניט פֿאַרזיכערט ― דאַרפֿט איר דאָך אַװדאי רײדן פֿון פֿאַרזיכערונג. און קױם לאָזט איר זיך רײדן, װעט איר שױן פֿון פּיניעס הענט ניט אַרױסדרײען. ער װעט אײַך שױן פֿאַרזיכערן. און אױב נישט אײַך ― איז אײַער װײַב, אײַער קינד, אײַער זײדן, אײַער שװיגער, אײַער קאָזיןcousin: קוזינע, אײַער שכן (דאָ זאָגט מען ניט „שכן“, דאָ זאָגט מען „נעכסטדאָריקערnext door“). דאָס הײסט, איר פֿאַרזיכערט זיך, אַז טאָמער שטאַרבט אײַער נעכסטדאָריקער פֿריִער פֿון אײַך, באַקומט איר פֿון דער קאָמפּאַניע אַ שײנע פּאָר הונדערט טאָלער. און דער נעכסטדאָריקער פֿון זײַן זײַט פֿאַרזיכערט זיך אױך. דאָס הײסט, באם חלילה איר שטאַרבט אַװעק פֿריִער פֿון אים, באַקומט ער פֿון דער קאָמפּאַניע אַ פּאָר הונדערט טאָלער. צאָלן צאָלט איר בײדע דער קאָמפּאַניע צו קװאָדער אַ װאָך. איר זײַט ניט מחויבֿ צו גײן אין דער קאָמפּאַניע, די קאָמפּאַניע טרעפֿט שױן צו אײַך, ניט אַלײן ― דורך איר קאָלעקטאָר. פּיניע קומט צו אײַך און קאָלעקטעט־אײַן אײַערע קװאָדערס. ער קריגט דערפֿון פֿופֿצן פּראָצענט קאָמישאָןcommission: קאַרטאַזש.
דאָס איז פֿאַרן קאָלעקטן. און אױב ער פֿאַרזיכערט אײַך איבעראַנײַס, דאָס הײסט, אױב ער „שרײַבט אײַך אַ נײַע פּאָליסיpolicy: פּאָליס“ (אַזױ גײט דאָ די שפּראַך), באַקומט פּיניע דער אײדזשענטagent: אַגענט פֿופֿצן מאָל אַזױ פֿיל. דאָס װעט הײסן, אַז טאָמער צאָלט איר אַ קװאָדער פּרעמיע, באַקומט דער אײדזשענט פֿון דער קאָמפּאַניע אין אײן קלאַפּ פֿופֿצן קװאָדערס! אַנו, רעכנט אױס, זײַט מוחל, װיפֿל דאָס מאַכט?! הײַנט שטעלט אײַך פֿאָר, אַז טאָמער געראָט דאָס אונדזער חבֿר פּיניען צו שרײַבן צװײ, אָדער דרײַ, אָדער מער פּאָליסיס אַ טאָג, און אַלע צו קװאָדערס! דאָס איז דאָך אַ גאַנצער מאַיאָנטיק!…
― װײ איז מיר! איר װעט דאָך אָנשיטן אָט די שטוב מיט גאָלד! ― אַזױ זאָגט צו אים מײַן שװעגערין ברכה, און טײַבל װערט אַזש רױט, קוקנדיק אױף איר פּיניען, װי ער שלעפּט די קװאָדערס מיט די ניקלס פֿון אַלע קעשענעס.
― װאָס דען מײנט איר? ― ענטפֿערט איר פּיניע און לײגט־צונױף די קװאָדערס באַזונדער און די ניקלס באַזונדער. ― איר מײנט, אַז קאַרנעגי, װאַנדערבילד און ראָקענפֿעלער זײַנען געבױרן געװאָרן מיט זײערע מיליאָנען?…
װוּ נעם איך איצט אַ װײַסן בױגן פּאַפּיר? איך װאָלט מיט אַ שװאַרצער קױל אָנגעװאָרפֿן אַזאַ מין בילד: אַ טיש. אױבן־אָן זיצט די מאַמע, צונױפֿגעלײגט די הענט. לעבן איר, פֿון אײן זײַט, שטײט ברכה, אַ הױכע, אַ לאַנגע, מיט גרױסע פֿיס. פֿון דער אַנדערער זײַט ― טײַבל, אַ קלײניטשקע, אַ דאַרינקע, אַ פֿערטל עוף. בײדע אַרבעטן זײ. אײנע נײט, די אַנדערע שטרײַפֿט. בײַ אײן עק טיש שטײט מײַן ברודער אליהו, אַ באַװאַקסענער מיט אַ באָרד. האַלט אַ באָנטשbunch: בינטל קאַרטלעך אין אײן האַנט און אַ פּעקל פּאַפּירענע טאָלערס אין דער צװײטער האַנט. דאָס האָט ער אָנגעקאָלעקטעװעט דורכן טאָג. און בײַם אַנדערן עק טיש שטײט אײַנגעבױגן אונדזער חבֿר פּיניע, אַ געגאָלטער, אַן עכטער אַמעריקאַנער. ער שלעפּט פֿון בײדע קעשענעס די קװאָדערס מיט די ניקלס. און מחמת ער האָט אַ נידעריקע ראיה, טראָגט ער צו יעדן קװאָדער מיט יעדן ניקל גלײַך צו דער נאָז. אױפֿן טיש שטײען שױן צװײ הױכע קופּקעלעך. אײן קופּקעלע איז פֿון סאַמע קװאָדערס, דאָס אַנדערע קופּקעלע איז פֿון לױטער ניקלס. און פּיניע איז נאָך ניט פֿאַרטיק. ער האָט נאָך און נאָך. דאָס קאָן מען אַרױסזען דורך די הױזן־קעשענעס, װאָס זײַנען פֿול. זײַנען געשװאָלן. זײ װערן אַזש צעשפּאַרט…
נישטאָ קײן אײביקע זאַך אױף דער װעלט, און אַ מענטש איז קײנמאָל ניט צופֿרידן מיט דעם, װאָס ער האָט. עס איז אונדז נימאס געװאָרן דאָס אַרומגײן קאָלעקטן די פֿרעמדע טאָלערס מיט די פֿרעמדע קװאָדערס און ניקלס. בעסער קלײנע בולקעלעך אײגענע, אײדער גרױסע קױלעטשן פֿרעמדע. אַזױ זאָגט מײַן שװעגערין ברכה. פֿריִער האָט געװאָרפֿן אַן אומחן אױפֿן קאָלעקטן מײַן ברודער אליהו. עס האָבן זיך אים צוגעגעסן די ביזנעס. און ניט אַזױ די ביזנעס, װי די קאָסטאָמערס. אַנדערע קאָסטאָמערס האָבן אױפֿגעהערט צאָלן. זײ האָבן געזאָגט: „נעמט אײַך צו אײַער פֿױרניטשור, מיר דאַרפֿן עס אױף כּפּרות“… אַנדערע האָבן געהאַט אַ טענה, למאַי די בעט סקריפּעט? למאַי דער שפּיגל באַװײַזט צװײ פּנימער? למאַי די קאָמאָדע װיל זיך ניט עפֿענען און ניט פֿאַרמאַכן? און למאַי יעדער בענקל װעגט דרײַ פּוד? און אַז מע זעצט זיך אַװעק, איז װי אױף טשװעקעס!… און אַנדערע װידער זײַנען זיך מישבֿ און מופֿןmove: רירן זיך גאָר אַרױס. דאָס הײסט, זײ קלײַבן זיך איבער אױף אַן אַנדער סטריט ― און גײ זוך זײ! נאָר ערגער פֿון אַלץ איז אָט װאָס: פֿאַראַן אַזעלכע, װאָס האָבן זיך אונטערגענומען צאָלן װאָך־געלט. אַז זײ האָבן געקאָנט צאָלן, האָבן זײ געצאָלט. איצט קאָנען זײ שױן מער ניט צאָלן. איבער װאָס? דער ברױטגעבער איז קראַנק געװאָרן, אָדער עס איז קײן אַרבעט נישטאָ, אָדער עס האָט אױסגעבראָכן אַ שטרײַק. עס װילט זיך ניט אָנװערן אַ קאָסטאָמער. װאָס טוט מען? לײגט־אױס אליהו דערװײַל פֿון זײַן פּאַקעט. װאָס זאָלט איר קלערן? ס'איז צרות מיט צרות מיט צרות!…
מײנט איר, אַז אונדזער חבֿר פּיניע איז צופֿרידן מיט זײַן דזשאַב? אױך ניט. ביז מע קעטשט אַ קאָסטאָמער, זאָגט ער, קומט אָן כּקריעת־ים־סוף. מע רעדט איבער אים, זאָגט ער, דרײַ טעג מיט דרײַ נעכט. מע גיט אים צו פֿאַרשטײן, אַזאַ כאַמולע, דעם שׂכל פֿון אינשורענס, קױם געפּועלט בײַ אים אײן „אַפּליקײשאָןapplication: אָנװענדונג“. לאָזט זיך אױס, אַז ער האָט אױפֿן צװײטן טאָג חרטה געקראָגן, אָדער דער דאָקטער האָט אים „רעדזשעקטעטrejected: אָפּגעװאָרפֿן“, דאָס הײסט, ער האָט אָנגעשריבן אױף אים המנס מסירות. דער קאָסטאָמער איז אים ניט געפֿעלן אין שלײער נאַקעטערהײט… נאָר דאָס גרעסטע פֿון אַלע אומגליקן און די ערגסטע פֿון אַלע צרות בײַ אינשורענס־אײדזשענטס איז די „לעפּסlapse: צײַט־אױסלױף“. „לעפּס“ הײסט, אַז אַ קאָסטאָמער הערט אױף צו צאָלן. דעמאָלט רעכנט מען אָפּ דעם אײדזשענט פֿופֿצן מאָל אַזױ פֿיל, װיפֿל דעם קאָסטאָמערס פּרעמיע האָט באַטראָפֿן. פּיניע זאָגט, אַז װען ניט די „לעפּסעס“, װאָלט ער אָנגעשיט אָט די שטוב מיט גאָלד! און אױף זײַן שלימזל האָבן עטלעכע קאָסטאָמערס מיט אַ מאָל, גלײַך װי מע האָט זיך אױפֿגערעדט, אױפֿגעהערט צו צאָלן.
― לאָזן זײ ברענען אױפֿן פֿײַער, טאַקע די קאָסטאָמערס, מיט די אינשורענס, מיט די אַגענטן, מיט די „לעפּסעס“ און מיט די קאָמפּאַניעס! ― אַזױ זאָגט פּיניע. ער װעט שױן בעסער גײן, זאָגט ער, מיט מײַן ברודער אליהו אין אײגענע ביזנעס. אַ פּאָר טאָלער האָבן זײ בײדע מיט גאָטס הילף אָפּגעשפּאָרט. זײ קאָנען שױן טאָן ביזנעס.
און ס'איז געבליבן, אַז מיר גײען אין ביזנעס.
װאָס אײַער האַרץ גלוסט ― דאָס געפֿינט איר דאָ אין די פּײפּערס, אין די גאַזעטן הײסט דאָס. פֿון פֿױגלמילך. זוכט איר אַרבעט ― געפֿינט איר דאָס אין פּײפּער. זוכט איר „הענט“, דאָס הײסט אַרבעטער, ― געפֿינט איר זײ אין פּײפּער. זוכט איר אַ חתן אָדער אַ כּלה ― געפֿינט איר עס אין פּײפּער. זוכט איר אַ ביזנעס ― געפֿינט איר עס אין פּײפּער. מיר האָבן געזוכט ביזנעס, דעריבער האָבן מיר גענומען אַרײַנקוקן אין פּײפּער אַרײַן טאָג אױף טאָג, און מיר האָבן זיך אָפּגעשטעלט אױף אַזאַ מין אַדװערטײַזמענטadvertisement: רעקלאַמע: „סיגאַרס־סטײשיאָנערי־קענדי־סאָדע־װאַסער־סטענדcigarette, stationery, candy, soda-water stand צו פֿאַרקױפֿן. אַקעגן איבער אַ סקול. אורזאַכע פֿאַמיליען־טראָבלUrsache Familien / trouble: צוליב צרות אין משפּחה. גאַראַנטירט גוטע ביזנעס. קומט שנעל!“…
אױב איר זײַט נאָך אַ גרינער, דאָס הײסט, איר זײַט ניט לאַנג אין לאַנד, באַדאַרף מען אײַך פֿאַרטײַטשן װאָס דאָס מײנט: דאָס איז אַ טישל, װאָס מע פֿאַרקױפֿט דערױף סיגאַרעטלעך, שרײַבגעצײַג און צוקערקעס און סאָדע־װאַסער, און אַ בלאַט־צײַטונג אױך. דאָס טישל איז אַקעגן אַ שקאָלע. און פֿאַרקױפֿן פֿאַרקױפֿט זיך עס איבער דעם, װאָס אַ מאַן דאַרף זיך גטן מיט אַ װײַב, אָדער איבער אַן אַנדער סיבה אין דער פֿאַמיליע…
האָט זיך אַפֿילו מײַן ברודער אליהוס װײַב ברכה אַװעקגעשטעלט אַקעגן מיט אירע טענות: ערשטנס, פֿון װאַנען װײס מען, אַז דאָס איז אמת? און צװײטנס, צו װאָס זאָלן מיר קריכן מיט אַ געזונטן קאָפּ אין