der morgn fun yidishkayt: di kinder redn

z. stivnson

ikh lern a kurs vegn mizrekh-eyropeisher yidisher kultur bay pruzdur, a hibru-skul baym yidishn teologishn seminar in nyu-york. kedey fortsushteln di talmidem di historishe vikhtikayt fun der haskole, hob ikh di talmidem (vos zaynen merstms in zibetn, akhtn, un nayntn klas) geheysn shraybn zeyere tate-mames kloymersht|ike briv, mit zeyere taynes kegn zeyer yidishn shteyger lebn, un mit zeyere firleygn far a mer pasikn derekh yidishkayt. ikh breng do an oysklayb fun zeyere verter -- me hot farshteyt zikh gebitn di nemen fun di talmidem.

laura k.

tayere tate-mame, ikh meyn az ikh zol nit darfn davnen af loshn-koydesh. di ale yidishe ksav-yad|n zaynen af loshn-koydesh, nor dos meynt nit az yeder yid darf take lernen un davnen af der shprakh. ikh meyn onshtot dem az mir zoln davnen af english, undzer mutershprakh. derfar volt men mer farshtanen un di tfiles volt gehat mer batayt.

Sore g.

enderungen vos ikh volt gevolt

-- bahandlen froyen vi mentshn in a vaybershn guf.

-- veyniker khumesh un mer gaystlekhkayt. mentshn leygn mer akht afn seyder-h|tfile un afn nusekh vi af zeyer eygener batsiung mit got.

-- veyniker shtile tfiles.

-- nit moyre hobn far dveykes in shul. tantsn, #"#.

-- veyniker horkhevdikayt dem rov un khazn. yeder vos filt a shtoys zol onfirn mit di tfiles.

-- davnen af der natur, nit in keyn binyen.

-- shmues|n, nit droshes.

-- poter vern fun "oysgeklibn folk / ato bokhartonu"-narishkayt.

dzhenifer r.

ikh meyn az hebreish zol vider vern a heylike shprakh nor tsum nitsn baym lernen un darvnen in shul vi s'fleg zayn. yidish darf zayn di reydshprakh fun di yidn, vayl s'iz an um|koved g-t mir zoln nitsn hebreish vi a normale shprakh.

bil m.

ikh vil nit oyfshteyn azoy fri tsum davnen. ikh vil oykh nit davnen dray mol a tog un yedn shabes.

mishel v.

s'iz shoyn yorn vi ikh bin nit maskem mit dem, vi azoy mir firn undzer yidishkayt. ikh bin nit maskem mitn trogn yarmlkes oder geyn in an ortodoksisher shul yedn shabes.

ir trogt a yarmlke kedey aroystsuvayzn ayer yiras-shomayem, ober iz dos take neytik? s'iz take azoy vikhtik bay got dos vos me trogt, vi dos vos ligt bay zikh in hartsn? ikh halt oykh nit in gantsn fun geyn in shul. dos davnen lange shoen af a fremder shprakh varft on af mir a shrek legabe geyn in shul. ... oyb me davnt nit af an oysgeshpantn #wfn un me git zikh nit op mitn gantsn hartsn, heyst dos take gut gedavnt? ikh vil blaybn a yid, un kh'vel tomed zayn a yid, nor af an ander #wfn.

ayer tokhter