לײען בוך 10 זײַט 0078

געשיכטע נומער זיבן
                ד ע ר   ל ײ ד י ק ג ײ ע ר


     װײסט איר, װוּ דאָס בעסטע פֿאָרעכטס איז? דאָס בעסטע, דאָס
שטילסטע און דאָס רויִקסטע?
     מיטן „לײדיקגײער“.
     אַזױ האָבן די באָהאָפּאָליער ייִדן אַ נאָמען געגעבן די שמאָלע אײַ־
זנבאַן, װאָס שנײַדט־דורך אַ גאַנצע רײע שטעטלעך: באָהאָפּאָליע, הײסין,
טעפּליק, נעמיראָװ, כאַשטשעװאַטע און נאָך אַזעלכע געבענטשטע מקו־
מות, װוּ אָדם־הראשונס פֿוס האָט קײנמאָל נישט געטראָטן.
     די באָהאָפּאָליער ייִדן, װאָס האָבן אַ שם אַף דער װעלט פֿאַר װערטל־
זאָגערס, דערצײלן זיך אָן פֿונעם „לײדיקגײער“ מעלות מיט מעלות.
     ערשטנס, האָט איר קײן מורא נישט, זאָגן זײ, פֿאַר פֿאַרשפּעטיקן.
װען איר זאָלט נישט קומען, כאַפּט איר אים. הײַנט װאָס איז װערט,
זאָגן זײ, דאָס, װאָס איר דאַרפֿט אײַך נישט שלאָגן פֿאַר אַן אָרט? איר
קאָנט אָפּפֿאָרן, זאָגן זײ, אַ גאַנצע שטרעקע אײן מענטש אַלײן, ליגן
אױסגעצױגן װי אַ שׂררה און אױסשלאָפֿן זיך אַף אַלע זײַטן.
     דאָס איז לױטער אמת. שױן אַ װאָך דרײַ, אַז איך רײַז־אַרום מיטן
דאָזיקן „לײדיקגײער“ אין יענעם װינקל און שטײ אַף אײן אָרט. עפּעס
טאַקע נאָר װי אַ מין כּשוף! נאָר מײנט נישט, אַז איך באַקלאָג מיך.
אַדרבה. איך בין זײער צופֿרידן. װאָרעם איך זע מיך דאָרט אָן אַזעלכע
שײנע זאַכן און איך הער מיך אָן אַזױ פֿיל מעשׂיות מיט געשיכטעס, אַז
איך װײס נישט, װען װעל איך זײ אַלע קאָנען אַרײַנשרײַבן צו מיר אין
ספֿר־הזכרונות?

geshikhte numer zibn
                der   leydikgeye r


     veyst ir, vu dos beste forekhts iz? dos beste, dos
shtilste un dos ruikste?
     mitn "leydikgeyer''.
     azoy hobn di bohopolyer yidn a nomen gegebn di shmole ay-
znban, vos shnaydt-durkh a gantse reye shtetlekh: bohopolye, heysin,
teplik, nemirov, khashtshevate un nokh azelkhe gebentshte mku-
muT, vu odm-hr#shuns fus hot keynmol nisht getrotn.
     di bohopolyer yidn, vos hobn a shem af der velt far vertl-
zogers, dertseyln zikh on funem "leydikgeyer'' mayles mit mayles.
     ershtns, hot ir keyn moyre nisht, zogn zey, far farshpetikn.
ven ir zolt nisht kumen, khapt ir im. haynt vos iz vert,
zogn zey, dos, vos ir darft aykh nisht shlogn far an ort? ir
kont opforn, zogn zey, a gantse shtreke eyn mentsh aleyn, lign
oysgetsoygn vi a srore un oysshlofn zikh af ale zaytn.
     dos iz loyter emes. shoyn a vokh dray, az ikh rayz-arum mitn
dozikn "leydikgeyer'' in yenem vinkl un shtey af eyn ort. epes
take nor vi a min Kshuf! nor meynt nisht, az ikh baklog mikh.
adrbh. ikh bin zeyer tsufridn. vorem ikh ze mikh dort on azelkhe
sheyne zakhn un ikh her mikh on azoy fil mayses mit geshikhtes, az
ikh veys nisht, ven vel ikh zey ale konen araynshraybn tsu mir in
sfr-hzikhroynes?

געשיכטע‪history; story נומער‪number; issue (journal) זיבן‪7
                ד ע ר   ל ײ ד י ק ג ײ ע ר


     װײסט‪know איר‪her; you (pl), װוּ‪where דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) בעסטע‪good; thoroughly פֿאָר‪travel (by vehicle)עכטס‪true to form איז‪be; so? דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) בעסטע‪good; thoroughly, דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite)
שטילסטע‪quiet און‪and דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) רויִקסטע‪calm, peaceful?
     מיטן‪with; middle „לײדיקגײער‪jobless person“.
     אַזױ‪such; so; thus; yes האָבן‪have; give birth די באָהאָפּאָליער ייִדן‪Jew; person (Jewish); anonymous male stranger אַ נאָמען‪name געגעבן‪give די שמאָלע‪narrow 
אײַזנבאַן‪train, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) שנײַדט‪cut; harvest; mow1דורך‪through; see אַ גאַנצע‪whole, full, complete רײע‪row, turn (at a game), series שטעטלעך‪town: באָהאָפּאָליע, הײסין,
טעפּ‪potליק‪alley, נעמי‪Naomiראָװ‪ditch, כאַשטשעװאַטע און‪and נאָך‪after; yet, still; even; more (in positive constructions only) אַזעלכע‪such; such; so; thus; yes געבענטשטע‪bless, recite after-meal grace 
מקומות‪place, װוּ‪where אָדם‪person, Adam1הראשונס פֿוס‪leg, foot (anatomy); foot (measure of length) האָט‪have; give birth קײנמאָל‪never נישט‪not געטראָטן‪step; tread.
     די באָהאָפּאָליער ייִדן‪Jew; person (Jewish); anonymous male stranger, װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) האָבן‪have; give birth אַ שם אַף דער‪the, this װעלט‪boil milk; world פֿאַר‪for; before; in the time of 
װערטלזאָגערס‪joker, דערצײלן‪recount, tell, narrate זיך‪self אָן‪without, upon (as separable part of verb); apply (with "in"); see פֿונעם‪from; of „לײדיקגײער‪jobless person“ מעלות‪advantage מיט‪exert; with; middle מעלות‪advantage.
     ערשטנס‪first, האָט‪have; give birth איר‪her; you (pl) קײן‪to; not any מורא‪fear נישט‪not, זאָגן‪say; recite (prayer or religious text) זײ, פֿאַר‪for; before; in the time of פֿאַרשפּעטיקן‪delay, be late (with "zikh").
װען‪when; when (interrogative); if (contrary to fact) איר‪her; you (pl) זאָלט‪should נישט‪not קומען‪come, כאַפּט‪catch, grab; excite; realize (with "zikh"); hasten (with "zikh") איר‪her; you (pl) אים‪him; it. הײַנט‪today; now consider; so then? װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so װערט‪become; defend; forbid; value; worth,
זאָגן‪say; recite (prayer or religious text) זײ, דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite), װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איר‪her; you (pl) דאַרפֿט‪need, require אײַך‪you (pl) נישט‪not שלאָגן‪hit, beat; fight (with "zikh") פֿאַר‪for; before; in the time of אַן‪a; foresee, predict, anticipate; become aware אָרט‪place; position? איר‪her; you (pl)
קאָנט‪be able אָפּפֿאָרן‪travel (by vehicle); departure, זאָגן‪say; recite (prayer or religious text) זײ, אַ גאַנצע‪whole, full, complete שטרעקע‪distant place אײן‪one; single; several (in plural); single; several (in plural) מענטש‪person, human, responsible or mature person אַלײן‪oneself (with a personal pronoun); only, ליגן‪lie; falsehood
אױסגעצױגן‪extract; draw out װי אַ שׂררה‪lord און‪and אױסשלאָפֿן‪sleep זיך‪self אַף אַלע‪all זײַטן‪side, page.
     דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) איז‪be; so לױטער‪pure; purify אמת‪truth; true. שױן‪look after; care for; already; right away אַ װאָך‪week דרײַ‪3, אַז‪that; when; if איך‪I רײַז‪rice; travel1אַרום‪around מיטן‪with; middle
דאָזיקן‪here „לײדיקגײער‪jobless person“ אין‪in יענעם‪that װינקל‪corner; angle און‪and שטײ‪stand אַף אײן‪one; single; several (in plural); single; several (in plural) אָרט‪place; position. עפּעס‪something; somehow; somewhat; very
טאַקע‪indeed, truly, really נאָר‪but, only װי אַ מין‪species; genus (taxonomy); heretic; minute (abbreviation) כּשוף! נאָר‪but, only מײנט‪intend נישט‪not, אַז‪that; when; if איך‪I באַקלאָג‪lament, complain (with "zikh") מיך‪me.
אַדרבה. איך‪I בין‪bee (insect); be זײער‪their; very צופֿרידן‪satisfied, glad, pleased, content. װאָרעם‪because; worm איך‪I זע מיך‪me דאָרט‪there אָן‪without, upon (as separable part of verb); apply (with "in"); see אַזעלכע‪such; such; so; thus; yes
שײנע‪pretty זאַכן‪thing; vagina (anatomy) און‪and איך‪I הער‪hear, smell (with "zikh"); Mister; gentleman; mister מיך‪me אָן‪without, upon (as separable part of verb); apply (with "in"); see אַזױ‪such; so; thus; yes פֿיל‪feel; fill; stuff; many (German) מעשׂיות‪story; genitalia (vulgar) מיט‪exert; with; middle געשיכטעס‪history; story, אַז‪that; when; if
איך‪I װײס‪know נישט‪not, װען‪when; when (interrogative); if (contrary to fact) װעל‪wave; will (future); boil milk איך‪I זײ אַלע‪all קאָנען‪be able אַרײַנשרײַבן‪write צו מיר‪me; we אין‪in
ספֿר‪religious book1הזכרונות?