לײען בוך 7 זײַט 0338

                                   װאָס איז חנוכּה ?

                                פּאָ סלוטשאַיו כאַנוקאָ
                                  אימיעעם טשעסט
                             פּאָקאָרנײשע פּראָסיט װאַס
                                 נאַ טשאַשקו טשאַיו *

אָט אַזאַ מין קאַרטל האָב איך געטראָפֿן באַ זיך אַפֿן טיש הײַנטיקן
חנוכּה פֿון מײַנעם אַ גוטן באַקאַנטן, אַן אױפֿגעקומענעם, פֿריש־געבאַ־
קענעם גבֿיר, פּ ל אַ ט אָ ן   פּ אַ נ ט אַ ל אָ נ אָ װ י ט ש   ל אָ ק ש נ־
ט אָ פּ אָ װ.
     מילא, דעם פּשט פֿון די װערטער „נאַ טשאַשקו טשאַיו“ פֿאַרשטײט
דאָך יעדער אײנציקער גאַנץ גוט: אַ „װינט“, אַ „פּרעפֿעראַנס“, אַ „זעקס
און זעכציק“, אַן „אָקע“, אָדער אַ „סטוקעלקע“ ... נאָר דער „פּאָ סלו־
טשאַיו חנוכּה“ ― װאָס לאָזט ער מיך דאָ הערן? װאָס פֿאַר אַ מחותּן
איז פּלאַטאָן פּאַנטאַלאָנאָװיטש מיט חנוכּה, אַז דאַװנען גײט ער שױן
הײַנט נאָר אײן מאָל אין יאָר, אי דאָס ― אין כאָרשול, אין שטוב הערט
מען שױן ניט באַ אים אַ ייִדיש װאָרט ― איבער דער באָננע, די באָננע
זאָל חלילה ניט לאַכן, און „ציוניסטן“ האָט ער פֿײַנט, קען ניט הערן
דעם נאָמען זײערן?
     ― װאָס האָט איר צו זײ? ― האָב איך אַמאָל אַ פֿרעג געטאָן אַף
ציקאַװעסט. ― װאָס האָבן זײ אײַך אַזעלכעס געטאָן, די ציוניסטן?
―
   *[געשריבן אין אָריגינאַל מיט רוסישע אותיות. זעט „אָריגינאַל“.]
 „פּאָ סלוטשאַיו כאַנוקאָ אימיעעם טשעסט פּאָקאָרנײשע פּראָסיט װאַס
נאַ טשאַשקו טשאַיו“ ― צוליב חנוכּה, האָבן מיר דעם כּבֿוד אײַך צו
פֿאַרבעטן אַף אַ גלעזל טײ.

                                   vos iz khaneke ?

                                po slutshayu khanuko
                                  imyeem tshest
                             pokorneyshe prosit vas
                                 na tshashku tshayu *

ot aza min kartl hob ikh getrofn ba zikh afn tish hayntikn
khaneke fun maynem a gutn bakantn, an oyfgekumenem, frish-geba-
kenem gevir, platon   pantalonovitsh   loksh n-
topo v.
     meyle, dem pshat fun di verter "na tshashku tshayu'' farshteyt
dokh yeder eyntsiker gants gut: a "vint'', a "preferans'', a "zeks
un zekhtsik'', an "oke'', oder a "stukelke'' ... nor der "po slu-
tshayu khaneke'' ― vos lozt er mikh do hern? vos far a mekhutn
iz platon pantalonovitsh mit khaneke, az davnen geyt er shoyn
haynt nor eyn mol in yor, i dos ― in khorshul, in shtub hert
men shoyn nit ba im a yidish vort ― iber der bonne, di bonne
zol kholile nit lakhn, un "tsyunistn'' hot er faynt, ken nit hern
dem nomen zeyern?
     ― vos hot ir tsu zey? ― hob ikh amol a freg geton af
tsikavest. ― vos hobn zey aykh azelkhes geton, di tsyunistn?
―
   *[geshribn in original mit rusishe #oysyes. zet "original''.]
 "po slutshayu khanuko imyeem tshest pokorneyshe prosit vas
na tshashku tshayu'' ― tsulib khaneke, hobn mir dem koved aykh tsu
farbetn af a glezl tey.

                                   װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) איז‪be; so חנוכּה‪festival of Khanuke ?

                                פּאָ סלוטשאַיו כאַנוקאָ
                                  אימיעעם טשעסט
                             פּאָקאָרנײשע פּראָסיט װאַס
                                 נאַ‪take טשאַשקו טשאַיו *

אָט‪here; this very; just now אַזאַ‪such מין‪species; genus (taxonomy); heretic; minute (abbreviation) קאַרטל‪card; (playing) card האָב‪have; give birth איך‪I געטראָפֿן‪find, meet; guess; happen, occur (with "zikh") באַ זיך‪self אַפֿן טיש‪table הײַנטיקן‪today
חנוכּה‪festival of Khanuke פֿון‪from; of מײַנעם‪my אַ גוטן‪good; thoroughly באַקאַנטן‪recognize; introduce to or acquaint with (with "mit"); meet (with "zikh mit"); famous, well known, אַן‪a; foresee, predict, anticipate; become aware אױפֿגעקומענעם‪come, פֿריש‪fresh; freshen1
געבאַקענעם‪bake גבֿיר‪wealthy  person, פּ ל אַ ט אָ ן   פּ אַ נ ט אַ ל אָ נ אָ װ י ט ש   ל אָ ק ש 
נט אָ פּ אָ װ.
     מילא‪so be it; anyhow; never mind, דעם‪the, this פּשט‪simple textual meaning פֿון‪from; of די װערטער‪word „נאַ‪take טשאַשקו טשאַיו“ פֿאַרשטײט‪understand
דאָך‪of course; yet, still יעדער‪each, every אײנציקער‪only; single; several (in plural) גאַנץ‪whole, full, complete גוט‪good; thoroughly; property; possession; estate: אַ „װינט‪wind“, אַ „פּרעפֿעראַנס‪preference (card game)“, אַ „זעקס‪6
און‪and זעכציק‪60“, אַן‪a; foresee, predict, anticipate; become aware „אָקע‪measure of weight (Ukrainian); a card game“, אָדער‪vein; or אַ „סטוקעלקע“ ... נאָר‪but, only דער‪the, this „פּאָ 
סלוטשאַיו חנוכּה‪festival of Khanuke“ ― װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) לאָזט‪let ער מיך‪me דאָ‪here הערן‪hear, smell (with "zikh"); Mister; gentleman; mister? װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) פֿאַר‪for; before; in the time of אַ מחותּן‪son- (daughter-) in-laws father; honored guest
איז‪be; so פּלאַטאָן‪Plato פּאַנטאַלאָנאָװיטש מיט‪exert; with; middle חנוכּה‪festival of Khanuke, אַז‪that; when; if דאַװנען‪pray (Jewish prayer) גײט‪go; plan to (with infinitive) ער שױן‪look after; care for; already; right away
הײַנט‪today; now consider; so then? נאָר‪but, only אײן‪one; single; several (in plural); single; several (in plural) מאָל‪moth (insect); pier; grind; paint, imagine (with "zikh"); time אין‪in יאָר‪year, אי דאָס‪the, this; buttocks; in this way; just now; defecate (slang, impolite) ― אין‪in כאָר‪chorus, choirשול‪school; synagogue, אין‪in שטוב‪house, home; room הערט‪hear, smell (with "zikh")
מען‪one (indefinite subject) שױן‪look after; care for; already; right away ניט‪not באַ אים‪him; it אַ ייִדיש‪Yiddish language; Jewish װאָרט‪word ― איבער‪over; recycle דער‪the, this באָננע, די באָננע
זאָל‪should חלילה‪God forfend, God forbid ניט‪not לאַכן‪laugh, און‪and „ציוניסטן‪Zionist“ האָט‪have; give birth ער פֿײַנט‪appear in a good light (with "zikh"); despise, hate (with "hobn" or "krign"), קען‪be able, know ניט‪not הערן‪hear, smell (with "zikh"); Mister; gentleman; mister
דעם‪the, this נאָמען‪name זײערן‪their?
     ― װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) האָט‪have; give birth איר‪her; you (pl) צו זײ? ― האָב‪have; give birth איך‪I אַמאָל‪once upon a time אַ פֿרעג‪ask; question געטאָן‪do אַף
ציקאַװעסט. ― װאָס‪what, why (interrogative); that (conj); something, someone (pronoun); as ... as possible (with a comparative adverb) האָבן‪have; give birth זײ אײַך‪you (pl) אַזעלכעס‪such; so; thus; yes געטאָן‪do, די ציוניסטן‪Zionist?
―
   *[געשריבן‪write אין‪in אָריגינאַל‪master copy מיט‪exert; with; middle רוסישע‪Russia אותיות‪letter of alphabet. זעט‪see; the letter Z; satiety „אָריגינאַל‪master copy“.]
 „פּאָ סלוטשאַיו כאַנוקאָ אימיעעם טשעסט פּאָקאָרנײשע פּראָסיט װאַס
נאַ‪take טשאַשקו טשאַיו“ ― צוליב‪for חנוכּה‪festival of Khanuke, האָבן‪have; give birth מיר‪me; we דעם‪the, this כּבֿוד‪honor; dignity אײַך‪you (pl) צו
פֿאַרבעטן‪invite אַף אַ גלעזל‪drinking glass; guzzle, drink hard liquor טײ.