אין געפֿענקעניש
― א. ―
ניט אומזיסט האָט אונדזער חבֿר פּיניע געװאָרפֿן אַן אומחן אַף
„עליס אײַלאַנד“, גרײט געװען מאַכן דערױף אַ ליד און צעקריגט זיך
מיט מײַן ברודער אליהו. דעם כּעס האָט ער אָבער געהאַלטן אין זיך.
פּיניע האָט ניט געװאָלט, אַז דער הײסינער שנײַדער זאָל װיסן, אַז ער,
פּיניע, איז ניט צופֿרידן מיט אַמעריקע. האָט ער זיך געמאַכט האַרץ. נאָר
אינעװײניק האָט דאָס אים געברענט מיט סכּנות. „ס'טײַטש־ס'טײַטש,
מע זאָל נעמען מענטשן און אײַנשפּאַרן זײ, װי סקאָט, װי אַרעסטאַנטן,
װי געפֿאַנגענע!“ ― אַזױ האָט ער געטענהט שטילערהײט מיט אליהון
נאָכדעם, װי מע האָט אונדז געבראַכט צו פֿירן אַף „עליס אײַלאַנד“. קומט
אױס, אַז דער הײסינער שנײַדער איז געװען גערעכט. ער האָט פֿריִער
נבֿיאות געזאָגט, אַז ס'װעט אַזױ זײַן. נישט מער, ער האָט אַביסל איבערגעכאַפּט די מאָס. ער האָט געזאָגט, אַז מע װעט אונדז אײַנשפּאַרן אין אַ
שטאַל. צום סוף האָט מען אונדז אַרײַנגעפֿירט אין אַ גרױסער ליכטיקער
שטוב און מע האָט אונדז געגעבן עסן און טרינקען און אַלצדינג אומזיסט,
אָן געלט. גוטע ליבע מענטשן! נאָר װאָס דען? אײדער מיר האָבן דערלעבט צו קומען צו דער דאָזיקער שטוב ― טאַטע־פֿאָטער! דורך אַ לאַנגער בריק מיט טירלעך באַ די זײַטן זײַנען מיר דורכגעגאַנגען אײנציקװײַז.
אַף יעדער טריט האָט אונדז אָפּגעשטעלט אַן אַנדער אָנשיקעניש מיט אַ
קנעפּל, באַקוקט, באַטראַכט, באַזוכט, באַטאַפּט. פֿריִער פֿון אַלצדינג האָט
מען מיט אַ װײַס פּאַפּירל אונדז איבערגעקערט די ברעמען אַף דער לינקער זײַט, באַטראַכטן די אױגן. דערנאָך די איבעריקע אבֿרים. און יעדער
באַזונדער שטעלט אַװעק אַף אײַך אַ צײכן מיט עפּעס אַ קרײַדל און טוט
אײַך אַ װײַז מיט דער האַנט, װוּהין איר זאָלט גײן ― רעכטס אָדער
לינקס. דערנאָך זײַנען מיר ערשט אַרײַנגעקומען אין יענער גרױסער שטוב,
װאָס איך זאָג אײַך. און ערשט דאָרט האָבן מיר זיך אָפּגעזוכט אײנס
דאָס אַנדערע. ביז דעמאָלט זײַנען מיר געװען צעטומלט און נישט געקאָנט געפֿינען זיך. און צעשראָקן זײַנען מיר געװען, װי די קעלבער, װען
מע פֿירט זײ צו דער שחיטה.
― ב. ―
װאָס האָבן מיר, מײנט איר, מורא געהאַט? די גאַנצע מורא אונדזערע איז געװען ― דער מאַמעס אױגן: װאָס װעט זײַן מיט אירע רױטע פֿאַרװײנטע אױגן? לאָזט זיך אױס, אַז איר האָט מען װינציקער פֿון אַלעמען געקוקט אין די אױגן אַרײַן.
― דאָס האָט ער זיך געמיט, דער טאַטע אײַערער, אַ ליכטיקן גן־עדן זאָל ער האָבן!... ― אַזױ האָט געזאָגט די מאַמע און האָט אונדז אַלעמען אַרומגענומען און צעװײנט זיך אַזש פֿאַר פֿרײד. זי האָט גאָרנישט געװוּסט װאָס צו טאָן פֿאַר װױלטאָג. און אױך מײַן ברודער אליהו איז געװאָרן גאָר אַן אַנדער מענטש. אַזױ האָט ער אַ טבֿע, אַז בעת מע לױפֿט, מע פֿאָרט, מע איז צעטראָגן, לאָזט ער אױס זײַן גאַנץ ביטער האַרץ צו מיר. עס פֿליִען פּעטש, װי האָלץ. און ברכה העלפֿט אים אונטער מיט אַ קללה. איצט איז אַף אים אַ נײַע הױט געװאָרן. ער האָט אַרױסגעשלעפּט פֿון קעשענע און געשענקט מיר אַן אָראַנדזש. דאָס הײסט, אַ מאַראַנץ. פֿאַרבליבן באַ אים פֿונעם שיף. אַפֿן „פּרינץ אַלבערט“ האָט מען אונדז געטײלט אַלע טאָג מאַראַנצן. אָראַנדזשעס רופֿט מען עס דאָרט. װער ס'האָט געװאָלט, דער האָט געגעסן. װער נישט ― דער האָט זײַן מאַראַנץ באַהאַלטן, אַז קײנער זאָל נישט זען, װײַט אין קעשענע. איך האָב מײַנע נישט באַהאַלטן. װי אַזױ קאָן מען זען אַזאַ פּרי און נישט אױפֿעסן? ― נאָר העכער פֿון אַלע האָט אױסגעדריקט זײַן גדולה אונדזער חבֿר פּיניע. ער האָט געזאָגט צו אונדז אַלע:
― נו? װער איז קלוג? איך, צי איר? האָב איך נישט געזאָגט
אַז דאָס האָבן שׂונאים אױסגעטראַכט אַף אַמעריקע, אַז מע לאָזט נישט
אַרײַן אַ מענטשן, װאָס האָט פֿאַרװײנטע אױגן? מענטשן לײדיקגײערס,
ליגנערס, באַרײדערס, לשון־הרעניקעס, בײזע צינגער, לײַדאַקעס, פּאַר־
כּעס! זײ װעלן שױן באַלד אױסטראַכטן אַף אַמעריקע, אַז מע טרײַבט
צו שמד. װוּ איז ערגעץ דער הײסינער שנײַדער, אַ רוח אין זײַן טאַטנס
בײנער אַרײַן?...
האָט זיך, הײסט דאָס, אונדזער חבֿר פּיניע װידער איבערגעבעטן מיט אַמעריקע.
― ג. ―
פֿון גרױס אימפּעט האָבן מיר זיך אין דער בהלה גאָרנישט אַרומגעקוקט אַז פֿון אונדזער קאָמפּאַניע פֿעלט אײנער. דאָס איז געװען מײַן חבֿר מענדל. די ערשטע האָט זיך אַרומגעזען דװקא ברכה. זי האָט זיך אַ כאַפּ געטאָן און אַ פּלעסק געגעבן מיט די הענט: „װײ איז מיר ― װוּ איז דער לאָשעק?“ „אַ דונער האָט מיך דערשלאָגן!“ ― זאָגט די מאַמע, און מיר האָבן זיך אַלע אַ װאָרף געגעבן זוכן מענדלען. און מענדל איז נישטאָ. פֿאַרפֿאַלן, װי אין װאַסער אַרײַן.
שפּעטער האָט זיך אַרױסגעװיזן, אַז שולדיק איז ער אַלײן. טאַקע מענדל, מײן איך. באַם פֿאַרהער האָט ער זיך שטאַרק פֿאַרפּלאָנטעט. קודם האָט ער זיך פֿאַרשטעלט, װי דעמאָלט אין דײַטשלאַנד, פֿאַר אַ שטומען. דערנאָך האָט ער מיט אַ מאָל אָנגעהױבן צו רײדן מוראדיקע נאַרישקײטן. אָט האָט ער געזאָגט, אַז ער איז ערשט אַלט צען יאָר, און אָט איז אים אױסגעקומען צו זאָגן, אַז ער איז שױן בר־מצװה און אַז ער לײגט שױן תּפֿילין. און צום סוף האָט ער זיך מודה געװען און אױסדערצײלט פֿאַר די קנעפּלעך דעם גאַנצן אמת: אַז ער איז אַ פֿאַרלױרענער. דאָס הײסט, אַז באַם אַריבערכאַפּן זיך איבער דער גרענעץ האָבן טאַטע־מאַמע אים ערגעץ אין דײַטשלאַנד פֿאַרלױרן, און אַז מיר האָבן אים פּרילאָנטשעט. און אַז ער קאָן נישט אָנרופֿן דעם ריכטיקן אָרט און אַדרעס פֿון זײַנע עלטערן, װײַל ער װײס אַלײן נישט. ער זאָל װיסן, זאָגט ער, װוּ זײ זײַנען, דאַרף ער נישט קײנעמס לאַסקע. ער װאָלט אַלײן, זאָגט ער, צו זײ געטראָפֿן. האָט מען אים דעריבער אײַנגעשפּאַרט, מיט נאָך אַזעלכע װי ער, אין אַ באַזונדער חדר. מע װעט זײ שפּעטער אַלע אינײנעם צוריקשיקן.
― ד. ―
דערהערט אַזאַ מעשׂה, האָבן מיר זיך אַרױסגעשטעלט אַלע פֿאַר דעם אומגליקלעכן מענדלען. די מאַמע האָט געמאַכט אַ גװאַלד. זי װעט דאַרפֿן אָפּגעבן דין־וחשבון פֿאַר אַ לעבעדיקן יתום. טאָמער באַגעגנט זי זיך אַמאָל מיט זײַנע טאַטע־מאַמע ― װאָס װעט זי זײ זאָגן?
― װאַרט־אױס אַ קאַפּעטשקעלע ― איר זײַט נאָך מיט זיך אַלײן אױך נישט פֿאַרטיק... ― אַזױ זאָגט צו איר דער הײסינער שנײַדער. „ױבֿוא המן!“ ― זאָגט פּיניע און קוקט בײז אַפֿן שנײַדער. ער איז גרײט אים אָנכאַפּן פֿאַרן גאָרגל. דער שנײַדער מאַכט זיך נישט װיסנדיק. ער טוט און דרשנט, גלײַך װי עמעצער פֿרעגט באַ אים. ער לײגט אונדז שטײנער אַפֿן האַרצן. ער רעכנט אױס אַ גאַנץ צעטל פֿון צרות, יסורים און לײד, װאָס מיר האָבן נאָך אױסצושטײן. מע װעט באַ אונדז, זאָגט ער, פֿריִער נעמען די אַדרײסים פֿון אונדזערע פֿרײַנט אָדער באַקאַנטע. דערנאָך װעט מען באַ אונדז נעמען, זאָגט ער, געלט אַף צו קלאַפּן אַ דעפּעש צו אונדזערע באַקאַנטע און װאַרטן, ביז עמעצער װעט אַמאָל קומען. און ערשט דעמאָלט, זאָגט ער, װען יענער װעט זאָגן, אַז ער קען אונדז און װײס אונדז און איז ערבֿ פֿאַר אונדז אַז מיר װעלן דאָ זײַן גוט און פֿרום צו גאָט און צו לײַטן, װעט מען אונדז, זאָגט ער, אַרױסלאָזן פֿון געפֿענקעניש.
פֿאַרשטײט זיך, אַז אונדזער חבֿר פּיניע צינדט זיך אָן װי אַ שװעבעלע. ער קוקט אַף מײַן ברודער אליהו און רעדט צום שנײַדער. ער פֿרעגט באַ אים נאָר אײן זאַך: פֿון װאַנען איז ער דאָס אַזױ געניט אין די זאַקאָנעס פֿון „עליס אײַלאַנד“? ענטפֿערט אים דער שנײַדער, אַז ער האָט זיך באַקענט דאָ אַפֿן שיף מיט אײנעם אַן עמיגראַנט, װעלכער איז שױן געפֿאָרן קײן אַמעריקע דרײַ מאָל הין און צוריק. דאָס מײנט ער, אַפּנים, די „גערױכערטע ליולקע“. פֿון אים איז ער דאָס געװױר געװאָרן אַלע דינים און מנהגים. און נישט נאָר דאָס אַלײן. ער האָט פֿון דער „גערױכערטער ליולקע“ גענאַשט נאָך אַ סך, אַ סך זאַכן, װאָס זײַנען שײך צו אַמעריקע. אַזױ, אַז ער פֿאָרט אַהין שױן אַ פֿאַרטיקער, אַן אַמעריקאַנער. ער װײס שױן אַפֿילו, װי אַזױ צו רײדן אַף אַמעריקאַנער לשון. צום בײַשפּיל: „טשיקען“, „קיטשען“, „שוגער“, „מיסטער“, „בוטשער“, „בריטש“. װאָס דאָס באַדײַט ― װיל ער נישט זאָגן. אַז מירן זײַן אַפֿן אָרט, זאָגט ער, װעלן מיר שױן אַלײן געװױרע װערן װאָס דאָס איז. פּיניע טוט אַ מאַך מיט דער האַנט און טרעט אָפּ אַף אַ זײַט, װי אײנער רעדט: „עלעהײ אַ הונט בילט“...
― ה. ―
מײנט איר, אַז עס איז נישט געװען אַלצדינג אַקוראַט, װי דער
הײסינער שנײַדער האָט אונדז פֿאָרגעזאָגט? ― נישט געמינערט אַ
האָר! אַז מיר זײַנען דורכגעגאַנגען די שבֿע מדורי גיהנם פֿון די דאָקטױרים, האָט מען אונדז אַ פֿרעג געגעבן, װעמען האָבן מיר אין אַמעריקע?
שטעלט זיך אַרױס פֿריִער די מאַמע: „פֿרעגט בעסער, װעמען האָבן מיר
דאָ נישט“? און זי איז גרײט שױן אױסצורעכענען באַ די נעמען אַלע
אונדזערע פֿרײַנט און באַקאַנטע. אַ חיות אַ קוק צו טאָן אַף מײַן מאַמע
אַצינד, נאָך דעם, װאָס מע האָט זי דורכגעלאָזט מיט אירע פֿאַרװײנטע
אױגן. מײַן מאַמע איז שױן נישט קײן יונגעטשקע, נאָר זי איז נאָך מלא
חן. איך האָב שױן לאַנג נישט געזען, די מאַמע זאָל אַזױ שײַנען, װי זי
שײַנט אַצינד. לאָזט זי אָבער מײַן ברודער אליהו נישט רײדן. די אַדרײסים
זײַנען, זאָגט ער, באַ אים פֿאַרשריבן אַף אַ שטיקל פּאַפּיר. װײס ער בעסער. מישט זיך אַרײַן פּיניע און זאָגט, אַז מע פֿרעגט נעמען, ניט קײן
אַדרײסים. האַקט אים אָפּעט ברכה און זאָגט, אַז בסך־הכּל האָט ער, פּיניע
הײסט עס, קײנעם נישט אין אַמעריקע. די אַלע פֿרײַנט און באַקאַנטע
זײַנען אונדזערע פֿרײַנט. װערט פּיניע אָנגעצונדן און פֿרעגט באַ איר אַ
קשיא: „מיט װאָס, למשל, איז פּעסיע די גראָבע, אָדער איר מאַן משה
דער אײַנבינדער, אונדז מער שמעלקע, װי אים?“ ענטפֿערט אים ברכה,
אַז פּעסיען האָט זי אין דער ערד. אַז זי זאָגט קרובֿים, מײנט זי דאָס איר
טאַטע יונה דעם בעקער. לאָזט זיך אױס, אַז גערעכט איז אליהו. זײ
פֿרעגן ניט אַף באַקאַנטע. זײ פֿרעגן אַף אַדרײסים. און עס הײבט זיך אָן
אַ חתונה מיט אַדרײסים.
― ו. ―
אַף אַדרײסים לײענען איז, פֿאַרשטײט זיך, פּיניע מער בריה פֿון אונדז
אַלעמען. נעמט ער צו באַ אליהון דאָס פּאַפּירל, טראָגט דאָס צו צום שפּיץ
נאָז און לײענט די אַדרײסים מיט דעם ניגון, װי מע לײענט תּנאָים אַף
אַ קנס־מאָל. פֿאַרשטײט מען אָבער נישט װאָס ער זאָגט. עס קומט אױס
באַ אים יעדער װאָרט קאַפּױר. רײַסט אַרױס באַ אים אליהו דאָס פּאַפּירל
מיט די אַדרײסים און גיט עס איבער דעם „קנעפּל“. זאָגט דאָס „קנעפּל“
צװײ װערטער: „אָל־רײַט. װײסן מיר נישט װאָס דאָס באַדײַט. זאָגט
אונדז דער הײסינער שנײַדער, אַז ער װײס. די װערטער „אָל“ און „רײַט“
איז, זאָגט ער, אַלץ אײנס, װי, למשל, באַ אונדז די װערטער: „מילא
בקיצור“. אָדער „מהיכא־תּיתי“. אָדער „נו־נו“. דאָס הײסט, עס װעט שױן
זײַן װי געװוּנטשן.
דערנאָך האָט מען גענומען באַ אונדז קלײנגעלט און מע האָט אַװעקגעקלאַפּט צװײ דעפּעשן. אײן דעפּעש צו משה דעם אײַנבינדער מיט זײַן
װײַב פּעסיע די גראָבע. די אַנדערע ― צו יונה דעם בעקער. און אַלײן
האָבן מיר זיך דערװײַלע מכבד געװען מיט אַ גוטן אָנבײַסן. דער אָנבײַסן
איז געװען נישט אַזױ פֿױגלדיק. דאָס ביסל טײ, װאָס מע האָט דערלאַנגט,
האָט ברכה געזאָגט, אַז מען קאָן עס שנײַדן מיט אַ מעסער. דערפֿאַר האָט
אונדז דער אָנבײַסן נישט געקאָסט גאָרנישט נישט. אַף „עליס אַײַלאַנד“
באַקומט מען, װי איך האָב אײַך שױן געזאָגט, אַלץ אומזיסט. איבערגעכאַפּט דעם הונגער, האָבן מיר גענומען װאַרטן אַף אונדזערע פֿרײַנט און
באַקאַנטע.
― ז. ―
נישט אַזױ גיך טוט זיך עס אָבער, װי עס רעדט זיך. עס זײַנען אונדז גוט די אױגן אַרױס, ביז מיר האָבן דערלעבט צו זען אַ באַקאַנטן. די ערשטע איז געקומען אונדזער שכנה פּעסיע די גראָבע מיט איר מאַן משה דעם אײַנבינדער. דאָס הײסט, געזען האָבן מיר זײ נישט ― מיר זיצן דאָך אײַנגעשפּאַרט. נאָר מע האָט אונדז געלאָזט װיסן, אַז ס'איז געקומען צו אונדז אַ דיקע פֿרױ מיט איר מאַן. האָבן מיר שױן פֿאַרשטאַנען, אַז דאָס דאַרף זײַן פּעסיע מיט איר משהן. מע לאָזט זײ נישט צו צו אונדז. מע האַלט זײ דאָרט אַפֿן פֿאַרהער. קרענקט דאָס אונדז זײער. גיט מען אונדז אַן עצה, מיר זאָלן אונטערשמירן די שומרים, װאָס באַ דער טיר, װעט מען אפֿשר זײ יאָ צולאָזן. לאָז זײַן כאָטש פֿון דער װײַטן. זאָגט אָבער אונדזער חבֿר פּיניע, אַז אַמעריקע איז ניט „ריסענלאַנד“. אין אַמעריקע שמירט מען ניט. זאָגט דער הײסינער שנײַדער (אומעטום איז ער דאָ), אַז די גאַנצע װעלט איז אײן שטאָט. „כּסף וזהבֿ מטהר ממזרים“... פּיניע בלײַבט אָן לשון. ― ח. ―
אַװדאי איז דער הײסינער שנײַדער געװען גערעכט. עס האָט
אונדז געקאָסט אַ קװאָדער (אַזאַ מטבע פֿון אַ פֿערטל טאָלער), און מיר
האָבן געזען דורך די גראַטעס אונדזער שכנה פּעסיע. דאָס רױטע פּנים
אירס מיט דעם פֿעטן גױדער האָבן געשװיצט. געשמײכלט צו אונדז
פֿון דער װײַטן. די מאַמע האָט צו איר געשאָקלט מיטן קאָפּ, און בײדע
האָבן געװײנט מיט טרערן. הינטער אירע ברײטע פּלײצעס האָט אַרױסגעקוקט איר מאַן, משה דער אײַנבינדער. שױן ניט אין קאַשקעט, װי
אין דער הײם, נאָר אין אַ קאַפּעליוש גאָר. אין אַ מינוט אַרום האָט
זיך באַװיזן אױך יונה דער בעקער מיט די בײזע אױגן. יונה האָט
זיך װינציק־װאָס פֿאַרענדערט. נאָר די באָרד ― אױ־װײ! די באָרד!...
זײַן װײַב פֿון דער רעטאָנדע איז אױך געקומען. מע װיל זיך אָפּגעבן
שלום־עליכם, מע װיל זיך אַרומנעמען, האַלדזן זיך, קושן זיך. מע װיל
זיך צעפֿרעגן אײנס באַ דאָס אַנדערע, װאָס מע מאַכט? און װאָס רעדט
זיך אַף דער װעלט? און װי אַזױ לעבט זיך עס אָט דאָ, אין אַמעריקע?
איך, למשל, גײ־אױס װיסן, װוּ איז ושתּי? װאָס טוט מײַן שװעגערנס
שװעסטערל אַלטע? (מע האָט זי מיר גערעדט אַמאָל, אױב איר געדענקט, פֿאַר אַ כּלה). און די גאַנצע כאַליאַסטרע װאָס מאַכט? נאָר
גײ שרײַ חי וקײם, אַז מע קאָן ניט אַ ריר טאָן זיך. מע האַלט אונדז
פֿאַרשפּאַרט. זען ― זעען מיר זיך דורך די גראַטעס, אַזױ װי אַרעסטאַנטן, אַזױ װי געפֿאַנגענע, אָדער אַזױ װי חיות...
― ט. ―
אַ רחמנות נעבעך אַף אונדזער חבֿר פּיניע. ער קאָן אונדז ניט
קוקן גלײַך אין די אױגן אַרײַן. ס'איז אים אַ בזיון פֿאַר אַמעריקע.
איר װאָלט געמעגט שװערן, אַז ס'איז זײַן אַמעריקע, און ער דאַרף
אָפּגעבן דערפֿאַר דין־וחשבון. אָט פֿון דעמאָלט אָן האָט ער געװאָרפֿן
אַן אומחן אַף „עליס אײַלאַנד“ און האָט צוגעטראַכט דעם גראַם, אַז
„דאָס שטיקל לאַנד געהערט צו אײנעם אליה, װאָס איז אַ נאַר ביז דער
סטעליע“... און דעריבער פֿאַרדריסט עס מײַן ברודער אליהו, מחמת ער
הײסט דאָך אױך אליה. צעאַמפּערט מען זיך און מען הײבט אָן צו קריגן
זיך. מישט זיך אַרײַן ברכה, און דװקא פֿון פּיניעס צד, און זאָגט מיט
אַ משל, װי איר שטײגער איז, אַז „פֿאַר אַ געשלאָגענעם הונט װײַזט
מען ניט קײן שטעקן“... װאָס מײנט זי דערמיט?
אַ ים פֿון טרערן
― א. ―
טאָמער איז קאַרג די אײגענע צרות, יסורים און פּײַן, האָט אונדז גאָט באַשערט פֿרעמדע צרות אַף עליס אײַלאַנד. טאָמער איז קאַרג געװען די טרערן, װאָס מײַן מאַמע האָט פֿאַרגאָסן פֿון זינט מײַן טאַטע איז געשטאָרבן און פֿון זינט מיר שלעפּן זיך אַרום איבער דער װעלט ביז צו הײַנטיקן טאָג, באַדאַרף זי איצטער װײנען און טרערן גיסן אַף די אומגליקן, װאָס מיר זעען זיך אָן אָט־אָ־דאָ, אַף עליס אײַלאַנד. אַלע מינוט שיקט איר גאָט צו אַ נײַעם חורבן. די מאַמע נעמט זיך יעדע זאַך צום האַרצן. זי ברעכט די הענט. זי באַהאַלט דאָס פּנים און װײנט זיך אױס שטילערהײט.
― דו זינדיקסט, מאַמע! ― זאָגט צו איר מײַן ברודער אליהו, און מיר דאַכט זיך, אַז ער איז גערעכט. װאָס האָט זי צו װײנען? מיר שלעפּן זיך שױן מער נישט איבער דער װעלט, װי מיר האָבן זיך געשלעפּט ביז אַהער. די נסיעה אַפֿן ים זײַנען מיר, דאַנקען גאָט, אױך איבערגעקומען. מיר זײַנען שױן כּמעט אין אַמעריקע. נאָך אַ שעה, נאָך צװײ שעה ― און מיר זײַנען פֿרײַ. נאָר װי אַזױ זאָל מען ניט װײנען, אַז מע זעט פֿאַר זיך אַזױפֿיל אומגליקן? אַזױפֿיל טרערן? אַ ים פֿון טרערן?
איבערדערצײלן אײַך אַלע אומגליקן, װאָס מיר האָבן זיך אָנגעזען אַף עליס אײַלאַנד, באַדאַרף איך אַװעקזיצן מיט אײַך אַ טאָג מיט אַ נאַכט און דערצײלן, דערצײלן און דערצײלן.